strona główna
Pisarz:
Stanisław Esden-Tempski


Wydawnictwa zwarte
Scenariusze, utwory sceniczne, słuchowiska
Publikacje w antologiach i pracach zbiorowych
Publikacje w czasopismach
Przekłady
Adaptacje
Wstępy, prace redakcyjne

Wywiady i wypowiedzi

Bibliografie, słowniki, historie literatury
Opracowania ogólne
Pomniejsze materiały biograficzne
Opracowania poszczególnych utworów

Utwory poświęcone pisarzowi
Informacje inne



 (c)2002 InfoServe.pl
 
Stanisław Esden-Tempski


Ur. 1952
Pseudonimy: Janusz Wilczak
Poeta, prozaik

Urodził się 24 lipca 1952 w Gdańsku jako syn Antoniego Tempskiego, urzędnika, i Janiny z domu Okołotowicz, robotnicy. Tempscy należą do starych szlacheckich rodów kaszubskich. Rodzina ojca była związana z Gdańskiem w czasach Wolnego Miasta. Matka pochodziła z Nowej Myszy (obecnie Białoruś).
W 1972 zdał maturę w Technikum Tworzyw Sztucznych w Gdyni. W 1973-1974 studiował psychologię na Uniwersytecie Warszawskim, a później, polonistykę na Uniwersytecie Gdańskim. Dyplom magistra uzyskał w 1980. W l. siedemdziesiątych należał do licznego i liczącego się w kraju środowiska młodych pisarzy, zwłaszcza poetów, Wybrzeża, skupionych głównie wokół Uniwersytetu Gdańskiego, pisma Litteraria, Koła Młodych przy Oddziale Gdańskim ZLP. W prasie debiutował w 1972 wierszem „Jak szybko wyparowałaś…” opublikowanym w Delcie, dodatku literackim do gdańskiego miesięcznika Litery (nr 7), wydanym staraniem Koła Młodych. Wcześniej jego wiersze były prezentowane na antenie Rozgłośni Gdańskiej PR. W następnym roku wraz z Markiem Bieńkowskim, Aleksandrem Jurewiczem i Antonim Pawlakiem opublikował w Literach (nr 10) wiersze i tekst wspólnej deklaracji pod szyldem „Muzea samowiedzy”. Wymienieni poeci nie tworzyli jednak grupy poetyckiej (bardziej towarzyską), ale nie zasilili też powstałej wkrótce grupy „Wspólność”, zrzeszającej, przynajmniej formalnie, większość młodych poetów Wybrzeża.
W 1976 ukazał się jego arkusz poetycki „Ten stary przebój Beatlesów nigdy nie będzie kobietą” wydany w tzw. serii Borosa (były to arkusze poetyckie młodych twórców gdańskich wydawane w niestandardowych formach edytorskich zaprojektowanych przez studentów i absolwentów Wyższej Szkoły Sztuk Plastycznych w Gdańsku; seria otrzymała nagrodę Ministerstwa Kultury i Sztuki). Arkusz opracował graficznie Wojciech Deska. Był jednym z autorów głośnej antologii „Nowy transport posągów”, wydanej przez Wydaw. Morskie w 1977. W 1978 ukazała się jego pierwsza książka w oficjalnym wydawnictwie (Wydaw. Morskim) pt. „Wytrwale rozwijam swe złe skłonności”, wyróżniona nagrodą Klubu Krytyki Literackiej przy Gdańskim Oddziale ZLP "Gdańska Książka Roku" oraz nagrodą Nowego Wyrazu i Urzędu Miasta Stołecznego Warszawy za najlepszy książkowy debiut poetycki roku.
Uczestniczył aktywnie w ówczesnym studenckim i młodoliterackim życiu artystycznym, publikował wiersze w Dzienniku Bałtyckim, Literach, Nowym Wyrazie, Studencie, Litterariach, Merkuriuszu, a także w Punkcie, Literaturze, Miesięczniku Literackim.
W sierpniu 1980 podpisał rezolucję Koła Młodych przy Oddziale Gdańskim ZLP popierającą 21 postulatów Międzyzakładowego Komitetu Strajkowego w Stoczni Gdańskiej (MKS). Uczestniczył w strajku w stoczni jako delegat Koła Młodych, brał udział w obradach plenum MKS, m.in. domagał się zapisania w postulatach całkowitej likwidacji cenzury prewencyjnej. Pełnił też funkcję protokólanta MKS. Temat sierpniowego strajku pojawił się w jego późniejszych utworach („Między Sierpniem a młotem”, 1988, „Łowca orchidei”, 1994).
W 1980 wydał mikropowieść „Człowiek, który udawał psa”, a w 1981 zbiór wierszy „Wpędzony do raju”.
W 1983 został ciężko pobity przez milicję. Wydarzenie to, w którym omal nie zginął, a które – o czym sam wielokrotnie mówił – odmieniło jego życie, opisał w wydanej poza cenzurą mikropowieści „Między Sierpniem a młotem” (Przedświt, 1988, fragmenty w 1985 w Podpunkcie).
W l. osiemdziesiątych, oprócz „Między Sierpniem a młotem”, w podziemiu ukazały się wiersze „Organy Rosji pracują nocą” (Warszawska Niezależna Oficyna Poetów i Malarzy; Przedświt, 1984), a w oficjalnych wydawnictwach dwa zbiory wierszy: "Szczenięce lata" (Pomorze, 1985) i "A przecież umarłem" (Glob, 1988).
W 1987 wyjechał do Stanów Zjednoczonych. Mieszkał w Chicago, współpracował z prasą polonijną, publikował m.in. w Nowym Dzienniku i w tygodniowym dodatku społeczno-literackim tej gazety Przeglądzie Polskim. Kilka utworów wydrukowały w tłumaczeniu na jęz. ang. literackie i artystyczne pisma amerykańskie (Mid-American Review, CutBank, Black River, Another Chicago Magazine). Utrzymywał kontakt z krajem, przyjeżdżał do Polski, pisał korespondencje dla Polityki, publikował w krajowych czasopismach (m.in. recenzje książek w dodatku do Życia Warszawy - ExLibris). W 1989 został członkiem Stowarzyszenia Pisarzy Polskich. W 1994 w gdańskim wydawnictwie Polnord – Wydaw. Oskar ukazała się jego powieść „Łowca orchidei” (m.in. o życiu polonii chicagowskiej). Kolejną powieścią był wydany przez W.A.B. w 1999 „Kundel”.
Przez pewien czas mieszkał w Wielkiej Brytanii.
Wrócił na stałe do Gdańska w 1999. W 2000 wystąpił na łamach prasy z pomysłem przeznaczenia ciągu starych checzy rybackich w Jelitkowie na pracownie dla malarzy i pisarzy i stworzenia tam dzielnicy artystycznej.
Publikował prozę, wiersze i artykuły w Autografie, Tytule, Migotaniach, Przejaśnieniach, Wprost. W 2010 ukazał się tom wierszy „Oda do karty kredytowej”. Jego ostatnią książką jest powieść „Ucieczka do Polski” wydana w 2013 jako e-book, a w 2015 w wersji papierowej.

Nagrody
1979 – nagroda czasopisma Nowy Wyraz i Urzędu m. stołecznego Warszawy za najlepszy debiut poetycki (za tomik „Wytrwale rozwijam swe złe skłonności…”)
1979 – nagroda Gdańska Książka Roku (za tomik „Wytrwale rozwijam swe złe skłonności…”)
1995 – Nagroda Wojewody Gdańskiego (za powieść Łowca orchidei)
2010 – Nagroda Prezydenta Miasta Gdańska za całokształt twórczości oraz z okazji jubileuszu 20-lecia Stowarzyszenia Pisarzy Polskich




Ważniejsze źródła pomocne w opracowaniu biogramu i bibliografii:
– Materiały Bibliotecznego Ośrodka Informacji Wojewódzkiej i Miejskiej Biblioteki Publicznej im. Josepha Conrada-Korzeniowskiego w Gdańsku
– Hejman Anna. Esden-Tempski Stanisław [hasło słownikowe] // W: Współcześni polscy pisarze i badacze literatury / oprac. zespół pod red. Jadwigi Czachowskiej i Alicji Szałagan. T. 2, C-F. - Warszawa : Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, 1994. - S. 261
– Wywiady z Autorem
– Polska Bibliografia Literacka 1973-1989 [wyd. papierowe] + baza internetowa 1988-2003: http://www.ibl.poznan.pl
– Bibliografia Zawartości Czasopism 1973-
– Katalogi Biblioteki Narodowej https://katalogi.bn.org.pl/
– Bałtycka Biblioteka Cyfrowa https://bibliotekacyfrowa.eu
– Bibliografia Pomorza Gdańskiego 1972-1979, 1996 [wyd. papierowe] + baza internetowa http://katalogbpg.wbpg.org.pl
– Gdańsk w literaturze : bibliografia od roku 997 do dzisiaj. T.6, 1980-1989 / pod red. Leszka Rybickiego. - Gdańsk : Słowo/Obraz Terytoria, 2010
– Kandziora Jerzy, Szymańska Zyta, przy współpracy Krystyny Tokarzówny. Bez cenzury 1976-1989 : literatura ruch wydawniczy teatr : bibliografia / pod red. Jerzego Kandziory. – Warszawa : Instytut Badań Literackich, 1999


Biogram i Bibliografię oprac. Leszek Rybicki.
© Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna im. Josepha Conrada-Korzeniowskiego w Gdańsku


Indeks Tytułów




TWÓRCZOŚĆ



Wydawnictwa zwarte



  1. Ten stary przebój Beatlesów nigdy nie będzie kobietą : arkusz poetycki [wiersze] / oprac. graf. Wojciech Deska ; wstęp Marek Bieńkowski ; nota Grzegorz Boros. - Gdańsk : RU SZSP PWSSP w Gdańsku pod patronatem GTPS, 1976. - k. nlb. 21 : fot. ; 24,5 x 14,0 cm. - ([Seria Borosa])
        Zawartość: [Wstęp] Marek Bieńkowski. - [S. 1-2:] Bóg Dworca Wschodniego (dedykuję Adamowi i Albinowi) ; [s. 3-4:] Ten karabin wyjęłaś mi z ust (1-7) [dat. 24.04.1975] ; [s. 5:] Nie piękny lecz w wymowie gładki ; [s. 6:] Dno twarzy ; [s. 7:] Wieko trumny ; [s. 8:] Błękitny instytut czyli wstęp do teorii snów (dedykuję Grubej) ; [s. 9:] Zaczęło się ; [s. 10:] Jeśli chodzi o kundle i ich tajne plany ; [s. 11:] Mężczyzna brzasku, jego welon i ja ; [s. 12:] Maria - Luiza - Magdalena ; [s. 13:] Bieg o memoriał diabła ; [s. 14:] Wyznanie wiary ; [s. 15:] Kolorowy instytut czyli rozwinięcie teorii snów ; [s. 16:] Jestem piękny jak murzyński dzieciak ; [s. 17:] Szczur podaje ci lewą łapę ; [s. 18:] Miłość jest słodka i powabu pełna... ; [s. 19-20:] Ktoś kto mruga do nas Jezusem ; [s. 21:] Wytrwale rozwijam swe złe skłonności.
    * Wydano na prawach rękopisu.
    * Jako suplement - plakat autorski.

  1. Wytrwale rozwijam swe złe skłonności... [wiersze] / oprac. graf. Wojciech Deska. - Gdańsk : Wydaw. Morskie, 1978. - 111 s. :  4 nlb. k. il. ; 16 x 16 cm
        Zawartość: s. 5-6: Wyznanie wiary. - S. 7-23: Ojciec już umarł było cicho (Matce): s. 9: Dopiero za tą bramą... ; s. 10-11: A uderzając w ziemię śnieg ; s. 12-13: Ojciec już umarł było cicho ; s. 14-15: Z każdym dniem ; s. 16-17: W naszym domu ; s. 18: Gdy byłem dzieckiem... ; s. 19-20: Elementarz ; s. 21-23: Lato (Bruno Schulzowi (...)). - S. 25-55: Kiedy ona poprawia włosy (Basi): s. 27: Czemu dałaś mi znak ; s. 28-29: Teraz już leżę jak góra ; s. 30-31: Czy ty mi mówisz dokąd umierasz... ; s. 32-33: Czterdziestoletnia (Teresie i Olowi) ; s. 34: Jestem brzydka ; s. 35-36: Kelnerki w sopockim Grandzie (Krysi) ; s. 37-38: Trzy kobiety przy kiosku z gazetami przy ulicy Grunwaldzkiej ; s. 39: To tramwaj jest twoją ruchomą wieżą ; s. 40-41: Nie pożądaj kobiety bliźniego swego ; s. 42: Kobieta której krzywda ; s. 43: Czemu odjeżdżacie moje troski... ; s. 44: Nagle natrafiłem na twoją pustą dłoń... ; s. 45: Nakłułam ci śmierć na skórze... ; s. 46-47: Kiedy ona poprawia włosy ; s. 48-49: Moja siostra ; s. 50: Głodna jestem zjadłabym twój mózg... ; s. 51: Kwiaty umarły wczoraj... ; s. 52: Pytasz czy ja to przeżyłem... ; s. 53-54: Muszę wywąchać miłość ; s. 55; Przyjedziesz do mnie zmęczonym samochodem. - S. 57-78: Ja, Szczur: s. 59: Wytrwale rozwijam swe złe skłonności ; s. 60: Szczur podaje ci lewą łapę ; s. 61: Mgła zasnuwa bielma naszych mieszkań... ; s. 62-63: Jeden krok do śmierci jeden krok do nieba ; s. 64: Dlaczego ten tramwaj ; s. 65-66: Jezdnia ukazuje ; s. 67: Śnieg pada od niechcenia... ; s. 68-69: Szczur wychodzi na przechadzkę ; s. 70-71: Ten otyły mężczyzna... ; s. 72-73: Moje ciało przetapiają w hutach ; s. 74-75: Rdza ; s. 76-77: Gdańsk już nie żyje ; s. 78: Ja, Szczur. - S. 79-109: W środku wszelkich westchnień: s. 80: Powietrze płonie nad Warszawą... ; s. 81-82: Droga ; s. 83-84: Białe pająki strachu ; s. 85-86: Teraz deszcz ; s. 87: Moje ręce dwa opasłe psy... ; s. 88: Sztuka poetycka ; s. 89: Ryby ; s. 90: Z teologicznych rozważań (Sztuka poetycka II) ; s. 91: But ; s. 92-93: Wieczorem ; s. 94: Jesteś bowiem murem (Wiktorowi) ; s. 95-97: Zielony aniele nocy ; s. 98-99: Zimowa leukemia ; s. 100-101: Milicjanci ; s. 102-103: Wiosna nie ożywia... ; s. 104: Każdy kto cię bije... ; s. 105-106: Modlitwa ; s. 107:-108: W środku wszelkich westchnień ; s. 109: W ciemność biec jest tak daleko.
    * Nota; na okł. wykorzystano fot. aut.
    * Nagroda "Gdańska Książka Roku" Klubu Krytyki Literackiej przy Gdańskim Oddziale ZLP. Nagroda Nowego Wyrazu i Urzędu M. Stoł. Warszawy za najlepszy książkowy debiut poetycki (przyznana podczas Warszawskiej Jesieni Poezji).
    Schulz Bruno - utwory dedykowane ; Jurewicz Aleksander - utwory dedykowane ; Sopot - Grand Hotel - beletrystyka ; Gdańsk - beletrystyka ; Warszawa - beletrystyka ;

  1. Człowiek, który udawał psa [powieść] / okł. i strone tyt. projektował Andrzej Kuczmiński. - Gdańsk : Wydaw. Morskie, 1980. - 66 s. ; 20 cm
    ISBN 82-215-8221-4
    * Nakład 10000 egz.

  1. Wpędzony do raju [wiersze] / oprac. graf. Ryszard Stryjec. - Gdańsk : Wydaw. Morskie, 1981. - 114 s. ; 16,0 x 16,0 cm
    ISBN 83-215-9163-9
        Dedykacja: dedykuję Generałowej B.
        Zawartość: S. 7-47: Wpędzony do raju [cykl]: s. 9: Do diabła! (Panu Serge Ferrandowi) ; s. 10-11: Moja kultura ; s. 12-14: Zwierzątka ; s. 15-17: Czas ciąż ; s. 18-19: Moja prawda nie jest ogrodem ; s. 20-21: Dobrze postawione pytanie to połowa odpowiedzi ; s. 22-24: Sztuka mięsa ; s. 25-26: Moje usta są dobrze ubrane ; s. 27: Czas wyrywa mi kości... ; s. 28-29: Powietrze ćwiczy we mnie przysiady... ; s. 30-31: Ta prosta potrawa ; s. 32-33: Ktoś przyjdzie tu z podwórza ; s. 34-35: Pachnę i jestem wąchany ; s. 36-37: Jesień niewierzących (wersja II) ; s. 38: Zaplątany w żyły... ; s. 39-40: Do widzenia w mroku ; s. 41: Modlimy się do Ciebie... ; s. 42-43: Wystarczy talerz zupy ; s. 44-45: Wpędzony do raju ; s. 46-47: Uprawianie dłoni albo żegnam cię mój "Borghesie" (Mieszkańcom dzielnicy Zaspa w Gdańsku). - S. 49-85: Dopóki to trwa [cykl]: s. 51-52: W nocy twarzą ku niebu (z Cortazara) (dla B.) ; s. 53-54: Uchylam się więc ważę ; s. 55: Ptasi sylwester ; s. 56: Niepokoi cię cisza... ; s. 57-58: Pomiędzy przymiotnikami ; s. 59: Zielonolicy ; s. 60-61: Wierszyk na dzień 8 Marca ; s. 62-63: Opuszczona dłoń dotyka ; s. 64-67: Z rozważań o uwikłaniach grawitacji (I) ; s. 68: Sofizmat ; s. 69-71: Dwanaście głodów mego ciała (z pieśni stepowego wilka) (I-IV) [dat. Gdańsk, 16.04.1980] ; s. 72-73: Trepanacja ciemności ; s. 74-75: Dobry ptak to martwy ptak ; s. 76-77: Winda (Paulowi Celanowi za jego "Psalm" i mojej żonie Basi); s. 78: Geometria ; s. 79-80: Dopóki to trwa (I-III) ; s. 81-82: Brakujące ogniwo ; s. 83-85: Elegia (Edwardowi Stachurze) ; S. 87-109: Przerywnik [cykl]: s. 89: Wypadek ; s. 90-91: Przerywnik (Generałowej B) ; s. 92-93: Salon wdowy ; s. 94-95: Rozmowa ; s. 96-97: Wyklęty poza brzeg rzeki (Janowi Jakubowi i wszystkim kolegom po piórze) ; s. 98-99: Kraj we wnęce okna (fantazja) ; s. 100-101: Ryba ; s. 102-103: Ryba II ; s. 104-105: Nie musi to być nic konkretnego (dla Sławy) ; s. 106: Pachniało od niego popiołem ; s. 107: Krynica poranna (fragment uzdrowiska) ; s 108: Zagubione dziecko (żart semantyczny) ; s. 109: Razem rozjeżdżamy.
    Ferrand Serge - utwory dedykowane ;

  1. Organy Rosji pracują nocą [wiersze]. - Warszawa : Warszawska Niezależna Oficyna Poetów i Malarzy ; Przedświt, 1984. - 15 s.  : il.
    [Wyd. 2] AViA, 1986. - 13 s. ; 15,0 x 10,5 cm
        Zawartość: s. 3-4: I. Pszczoły na czarnym placu ; s. 5-6: II. Moją ceną jest gra ; s. 7: III. Mężczyźni o gardłach niedźwiedzi ; s. 8-9: IV. Galapagos ; s. 10-11: V. Organy Rosji pracują nocą ; s. 12-13: VI. Przystanek - wieczność.
    * Datowane: Gdańsk, styczeń 1981.
    * Wydania poza cenzurą.
    * Podane powyżej numery stron odnoszą się do wyd. 2.
    ZSRR - beletrystyka ; Białoruś - beletrystyka ; Nowa Mysz (Białoruś) - beletrystyka ; Baranowicze (Białoruś) - beletrystyka ;

  1. Szmaciane lata [wiersze] / proj. okł. i strony tyt. Andrzej Nowacki. - Bydgoszcz : Pomorze, 1985 ; 16,0 x 12,0 cm
    ISBN 83-7003-021-1
        Zawartość: s. 5-6: Szmaciane lata ; s. 7-8: Gdybyś przestał kłamać ; s. 9-10: Wieczny kac młodych małżeństw ; s. 11-12: Mecz ; s. 13-14: Ten rosół jest słony jak łzy. - S. 15-27: Aksjomat: s. 17: Robaki ; s. 18-21: Tęsknota za płcią wody ; s. 22-23: Aksjomat ; s. 24-25: Niezdarny dowód na przypuszczalne istnienie Boga ; s. 26-27: To mało powiedzieć - guano. - S. 29-64: Znasz moje wszystkie ; s. 31-32: Znasz moje wszystkie (Andrzejowi Bursie i Stanisławowi Grochowiakowi) ; s. 33: Kuchnia - szkic z natury ; s. 34-35: Rozmowa (dla Hani Badzio) ; s. 36: Dwa stare grzyby ; s. 37: Ginekomastia ; s. 38: Podała mi rękę... ; s. 39: Nauczycielka - wczesną zimą jesienią ; s. 40: Żonaty wilk ; s. 41: Byłaś futerałem ; s. 42: Wiersz wdowi ; s. 43-44: Umarła do ślubu (Jurkowi Kamrowskiemu - przyjacielowi w wierszu, poecie w przyjaźni) ; s. 45-47: Cudowna kolizja ; s. 48: Dałem ci planetę ; s. 49-50: Sypialnia z lustrem ; s. 51: Dworzec pijcie wolno ; s. 52: Bezdomni śmierdzą ; s. 53: Od świtu do skłonu dwie chwile... ; s. 54: Zawirowało w filiżance - małe, czarne piekło ; s. 55: Zapachniało choinką... ; s. 56: Gdy rano rozdzielam skrzydła ; s. 57: Jestem gotowy na życie... ; s. 58-59: Oto co jest lato ; s. 60: Nie dałem ci żadnego powodu... ; s. 61: Czy może jest tak... ; s. 62: W kapeluszu á la Dorian Grey ; s. 63: Om mani padme hum! ; s. 64: W getcie pamięci wsztystko staje się miką. - S. 65-74: Ociemniałe elegie: s. 67-69: I. Porzuceni... ; s. 70-71: II. Samotność nie jest złem ; s. 72-74: III. Ociemniały idę... - S. 75-84: Z lat 1971-75: s. 77-78: Bóg dworca wschodniego ; s. 79-80: Ten karabin wyjęłaś mi z ust (1-7) [dat. 24.04.1975] ; s. 83: Mężczyzna brzasku, jego welon i ja ; s. 84: Bieg o memoriał diabła.
    * Nakład 2000 + 340 egz.
    Bursa Andrzej - utwory dedykowane ; Grochowiak Stanisław - utwory dedykowane ; Badzio Hania - utwory dedykowane ; Kamrowski Jerzy Henryk - utwory dedykowane ;

  1. A przecież umarłem [wiersze] / oprac. graf. Lucyna Machowska-Fijałkowska. - Szczecin : Glob, 1988. - 54 s. ; 19,5 x 12,5 cm
    ISBN 83-7007-184-8
        Zawartość: s. 9-12: I.: To Gdańsk jest moim Dublinem ; s. 13-14: Lądolód ; s. 15-16: Gdańsk się rozkrapla ; s. 17: Ojczyzna proroków ; s. 18: Dziękuję za mazut ; s. 19-20: A przecież umarłem. - S. 21-42: II.: s. 23-24: Spłynął ze mnie barok ; s. 25: Więc - najpierw bezwonny oddech... ; s. 26: Nie niesiesz ze sobą żadnej przeszłości... ; s. 27-28: Kim pani jest? ; s. 29: Okazało się że cierpienie nie boli ; s. 30-31: Nawrócony na zwierzę (dedykuję wszystkim znajomym pedałom) ; s. 32-33: Nie wycałowane uszy ; s. 34: Jedną wciąż wargą ; s. 35-42: Hannah (I-VIII). - S.43-55: III.: s. 45: Proto elegia ; s. 46: Co przestało wystarczać? ; s. 47: Pamiętaj o tym że twoje zeznania... ; s. 48-49: Liczba trzy ; s. 50: Wiersz wigilijny (jeszcze z zamkniętymi ustami ale już żywy) [dat.: Gwiazdka 1983] ; s. 51-55: Chrystus stosowany (I-VI).
    * Nakład 850 + 150 egz.
    * Na skrzydełku tekst o twórczości S.E-T. popdpisany "z opinii Sergiusza Sterny-Wachowiaka".
    Gdańsk - beletrystyka ;

  1. Między Sierpniem a młotem [powieść]. - Warszawa : Przedświt, 1988. - 115 s. ; 20 cm
    [Wyd. 2] / projekt okł. i stron tytułowych Konrad Głos. - Kraków : Wydaw. Arcana, 2005. - 123 s. ; 20x14,5 cm. - (Pamiętniki, Wspomnienia, Biografie). - ISBN 83-89243-28-8 ; [Wyd. 3] Będzin : Wydaw. Internetowe e-bookowo, 2012. - 125 s. ; 21 cm. - ISBN 978-83-78590-91-0
    Wyd. elektroniczne (e-book): Będzin : Wydaw. Internetowe e-bookowo, 2012. - ISBN 978-83-78590-91-0
    * Wyd. "Przedświtu" ukazało się poza cenzurą.
    * W wyd. 2 - na I okł.: obrady Prezydium MKS-u; na II okł.: negocjacje z komisją rządową w Stoczni Gdańskiej w sierpniu 1980 (na fot. m.in. S.E-T.). Fot. Bogusław Nieznalski. Na IV okł. także nota o S.E-T. i o książce.

  1. Łowca orchidei : romans emigrancki [powieść] / oprac. graf. Piotr Piórko. - Gdańsk : Polnord - Wydaw. Oskar, 1994. - 379 s. ; 20,5 x 14,5 cm
    ISBN 83-86181-13-3
    Wyd. elektroniczne (e-book): Łowca orchidei. - Będzin : Wydaw. Internetowe e-bookowo, 2014. - (Trylogia heteroseksualna, T. 1). - ISBN 978-83-78592-72-3
        Dedykacja: Dla Carli bez której ta książka byłaby niemożliwa
    * Na IV okł. fot. autora.
    * Nagroda Wojewody Gdańskiego za rok 1994 w dziedzinie prozy.

  1. Kundel [powieść]. - Warszawa : W.A.B., 1999. - 234 s. ; 21 cm. - (Archipelagi)
    ISBN 83-87021-76-8
    * Wyd. elektroniczne (e-book): Będzin : Wydaw. Internetowe e-bookowo, 2014. - (Trylogia heteroseksualna, T. 2). - ISBN 978-83-78592-73-0

  1. Oda do karty kredytowej : wiersze przebrane [wiersze] / rys. Anna Gwiazda ; projekt okł. i karty tytułowej Wojciech Kawecki. - Gdańsk : Wydaw. Marpress, 2010. - 87 s. : 5 il. cz.-b. ; 20,5x13,5 cm
    ISBN 978-83-7528-063-0
    Wyd. elektroniczne (e-book): Oda do karty kredytowej : wiersze zbliżeniowe. - Będzin : Wydaw. Internetowe e-bookowo, 2013. - ISBN 978-83-78592-17-4
        Zawartość: Oda do karty kredytowej: Oda do karty kredytowej ; Pięścią walę w drzwi ; Wróg jest we mnie ; Ego ; Cyfrowa wróżka ; Antyreklama ; Kundel ; Pandora pomidorowa ; Chicagowska piosenka ; Pastwiska otoczone drutem ; Ten Herkules i dwóch innych Polaków ; Relacja ze szczęśliwego Hadesu ; Wierszyk z wyspy Sky ; Pacynka ; Bajka o Kopciuszku ; Epoka ; Rewolucja (Antkowi) ; Moje oczy w nim ; Moja wełniana córeczka Dla Zosi). - Wiersze przedsierpniowe: Wytrwale rozwijam swe złe skłonności ; Wyznanie wiary ; A uderzając w ziemię śnieg ; Z każdym dniem ; Szczur podaje ci lewą łapę ; Każdy kto cię bije jest twoim / dobrym bogiem... ; To tramwaj jest twoją ruchomą wieżą ; Kwiaty umarły wczoraj... ; Muszę wywąchać miłość ; Tren - zimowa leukemia ; Dworzec pijcie wolno ; Nauczycielka (wczesną zimną jesienią) ; Podała mi rękę z kością w środku... ; Jestem gotów na życie tak długo... ; Ten rosół będzie słony jak łzy ; Robaki ; Lecz odnaleźć ogólne... ; Gdybyś przestał kłamać ; Ja szczur. - Wiersze dla Beaty: Do twego imienia ; Te kilka wierszy ; Silny zachwyt ręki ; Legion ; Groza ; Dzisiaj otworzę szafę... ; Nagła zmowa ust ; Długo / rozmawiam z twoimi dłońmi... ; Więc ja ; Fiolet za darmo ; Niech będzie pozdrowiona ; We mnie zgubione... ; Ktoś kto mruga do nas Jezusem ; Krople przede mną śpiewają... . - Organy Rosji pracują nocą: Pszczoły na czarnym placu... ; Galapagos ; Mężczyźni o gardłach niedźwiedzi ; Organy Rosji pracują nocą ; Przystanek - wieczność ; Fotel daremny. - Dziękuję za mazut: Dziękuję za towot... ; Więc co?... ; Nie piękny lecz w wymowie gładki ; Czy znajdę kiedyś dno twarzy... ; Bieg o Memoriał Diabła ; Zaczęło się.

  1. Ucieczka do Polski [powieść]. - Będzin : Wydaw. Internetowe e-bookowo, 2013
    ISBN 978-83-78591-37-5
    Wyd. 2 Będzin : Wydaw. Internetowe e-bookowo, 2015. - 255 s. - ISBN 978-83-78594-83-3 [wyd. papierowe]
    * Wyd. 1 - dokument elektroniczny. Wyd. 2 - papierowe.

Scenariusze, utwory sceniczne, słuchowiska



Publikacje w antologiach i pracach zbiorowych



  1. Raport o piwnicach ; Przekradam się kanałami ; Jeśli chodzi o kundle i ich tajne plany ; Mężczyzna brzasku, jego welon i ja ; Szczur wychodzi na przechadzkę ; Wyznanie wiary  [wiersze] // W: Nowy transport posągów : wiersze młodych poetów gdańskich / wybór: Zbigniew Joachimiak, Kazimierz Nowosielski, Stanisław Rosiek ; okładkę stronę tytułową, ilustracje projektował Robert Knuth ; oprac. typograf. Jerzy Janiszewski ; wstęp Kazimierz Nowosielski. - Gdańsk : Wydaw. Morskie, 1977. - S. 48-53
    * Wiersz nr 1 na s. 49, nr 2 i 3 - s. 50, nr 4 - s. 51, nr 5 - s. 52, nr 6 - s. 53.
    * Nota o autorze i bibliografia na s. 209-210.

  1. [Wiersz]  [wiersz] // W: Próba koncentracji. - Gdańsk : Gdańska Oficyna Poetów Klubu Związków Twórczych Młodych Na Fortach , 1977
    * Arkusz Poetycki Przybliżenie 1.
    * Instytucje sprawcze: MPiK Gdańsk ; Koło Młodych przy ZLP.

  1. [Wiersz]  [wiersz] // W: Wariant jesienny : wydanie jednorazowe / red. Anna Czekanowicz [i in.]. - Gdańsk : KSW Żak ; SZSP, 1977
  1. Wyznanie wiary ; Szczur podaje ci lewą łapę  [wiersze] // W: Debiuty poetyckie '76 : antologia / wybór, oprac. i red. Jerzy Leszin-Koperski, Andrzej K. Waśkiewicz. - Warszawa : ZG SZSP, 1978. - S. 22-23
    * Wiersz nr 1 - na s. 22, nr 2 - s. 23.
    * Zawiera też krótką wypowiedź (s. 58) i notę o autorze (s. 79).

  1. Wieczorem  [wiersz] // W: W stronę wiersza : interpretacje poezji najnowszej / red., wstęp i oprac. Ludwika Topp. - Warszawa : MAW, 1984. - S. 105-106 : fot.
    ISBN 83-203-1732-0
    * Tekst wiersza został zamieszczony przed analizą Stanisława Rośka "Zasłona słów : wprowadzenie do lektury wiersza" (s. 107-137) zob. "Opracowania poszczególnych utworów".

  1. Chrystus stosowany  [wiersz] // W: W tej jedynej chwili : wiersze poetów Wybrzeża. - Gdańsk : [b.w.], 1985. - S. 14-17
    * Antologia wydana w związku z Tygodniem Kultury Chrześcijańskiej.

  1. Dno twarzy  [wiersz] // W: Maski / wybór, oprac. i red. Maria Janion i Stanisław Rosiek. T. 2. - Gdańsk : Wydaw. Morskie, 1986. - S. 216. - (Transgresje ; 4)
    ISBN 83-215-7857-9
  1. Modlitwa  [wiersz] // W: Dojrzewanie / oprac. i red. całości Henryka Dobosz, Tadeusz Skutnik. - Gdańsk : Staraniem i nakładem Niezależnego Wydawnictwa Wolna Myśl, 1987. - S. 53
    * Gdańskie Środowiska Twórcze. Antologia dedykowana Ojcu Świętemu Janowi Pawłowi II w podzięce za pobyt w Gdańsku.
    Jan Paweł II, papież - utwory dedykowane ;

  1. Wyznanie wiary ; Gdy byłem dzieckiem... ; Lato (Bruno Schulzowi - choć [...]) ; To tramwaj jest twoją ruchomą wieżą ; Wytrwale rozwijam swe złe skłonności ; Pytasz czy ja... ; But ; Każdy kto cię bije... ; Czas wyrywa mi kości... ; Geometria  [wiersze] // W: Poeta jest jak dziecko : nowe roczniki : antologia / wybór i oprac. Maciej Chrzanowski, Zbigniew Jerzyna, Jerzy Koperski. - Warszawa : MAW, 1987. - S. 86-94
    ISBN 83-203-2043-7
    * Wiersz nr 1 - na s. 87, nr 2 - s. 87-88, nr 3 - s. 88-90, nr 4 - s. 90-91, nr 5 - s. 91 ; nr 6 - s. 92 ; nr 7 - s. 92 ; nr 8 - s. 93, nr 9 - s. 93, nr 10 - s. 94.
    * Nota i fot. autora.
    Schulz Bruno - utwory dedykowane ;

  1. [Wiersz]  [wiersz] // W: Znak po znaku : antologia wierszy polskich i obcych z lat 1939-1991 / oprac. Alina Badowska [i in.] ; aut. Krzysztof Kamil Baczyński [in.]. - Warszawa ; Wrocław : PWN, 1992
  1. [Wiersz]  [wiersz] // W: Shifting borders : East European poetries of the eighties / [zebrał i wyd.] Walter Cummins : Fairleigh Dickinson University Press, 1993
    ISBN 978-0838634974
    Lexington Books, 1993, ISBN 978-1611471066
  1. Wyznanie wiary, Gdy byłem dzieckiem, Wytrwale rozwijam swe złe skłonności... : .   [wiersze] // W: New-Age-Diskurs in der polnischen Literaturwissenschaft, Literaturkritik und Lyrik der 70er und 80er Jahre : Rekonstruktion eines Weltbildes / Brigitta Miszewski. - Muenchen : Verlag Otto Sagner, 1995
  1. Cyfrowa wróżka  [wiersz] // W: Punkt po Punkcie / Z. 2, Miłość. - Gdańsk : Słowo/Obraz Terytoria, 2001. - S. 159
  1. Moja wełniana córeczka  [wiersz] // W: Punkt po Punkcie / Z. 3, Dusza. - Gdańsk : Słowo/Obraz Terytoria, 2002. - S. 220-221
  1. Wróg jest we mnie...  [wiersz] // W: Punkt po Punkcie / Z. 4, Grzech. - Gdańsk : Słowo/Obraz Terytoria, 2003. - s. 183
  1. Ból w teatrze istnienia  [szkic] // W: Punkt po Punkcie / Z. 4, Ból / red. odpowiedzialni Anna Czekanowicz, Stanisław Rosiek. - Gdańsk : Słowo/Obraz Terytoria, 2004. - S. 88-90
    ISBN 83-7453-630-6
  1. I'm doggedly developing my bad tendencies ; My well-dressed mouth ; Missing link ; The rat offers you his left paw ; Proffession of faith ; Shoe  [wiersze] // W: Dreams of Fires : 100 Polish Poems 1970-1989 / transl. and edited by Zbigniew Joachimiak, David Malcolm and Georgia Scott ; introd. David Malcolm and Georgia Scott ; preface Daniel Weissbort. - Salzburg : Poetry Salzburg at University of Salzburg, 2004. - S. 57-63 ; 147 [nota o autorze]
    ISBN 3-901993-15-0
    * Wiersz nr 1 (oryg.: Wytrwale rozwijam [...]) - na s. 57, nr 2 (oryg.: Moje usta są [...]) - s. 58-59, nr 3 (oryg.: Brakujące ogniwo) - s. 60, nr 4 (oryg.: Szczur podaje ci lewą łapę) - s. 61, nr 5 ( oryg.: Wyznanie wiary) - s. 62, nr 6 (But) - s. 63.
    Esden-Tempski Stanisław - twórczość - tłumaczenia - j. angielski ;

  1. Jak ptak klepię biedę...  [wiersz] // W: Punkt po Punkcie / Z. 4, Ból / red. odpowiedzialni Anna Czekanowicz, Stanisław Rosiek. - Gdańsk : Słowo/Obraz Terytoria, 2004. - S. [185]
  1. Każdy kto cię bije...  [wiersz] // W: Poza słowa : antologia wierszy 1976-2006 / wstęp, wybór i red. Tadeusz Dąbrowski, posł. Marian Stala. - Gdańsk : Słowo/Obraz Terytoria, 2006. - S. 71. - (Terytoria Poezji ; 1)
    ISBN 83-7453-697-7
    * Wiersz pochodzi z tomu "Wytrwale rozwijam swe złe skłonności...", 1978.

  1. Głodna jestem zjadłabym twój mózg... ; Każdy kto cię biję jest twoim... ; Modlimy się do Ciebie.... ; Galapagos ;   [wiersze] // W: Podróż do Gdańska : jubileuszowa antologia wierszy 20-lecie SPP Oddział Gdański / wstęp, wybór i redakcja Krzysztof Kuczkowski. - Gdańsk : Maszoperia Literacka, 2009. - S. 135-140 ; 135 [nota o autorze]
    ISBN 978-83-62129-05-8
    * Wiersz nr 1 - na s. 136, nr 2 - s. 137, nr 3 - s. 138, nr 4 - s. 139-140.
    Nowa Mysz (Białoruś) - w literaturze ;

Publikacje w czasopismach



  1. Jak szybko wyparowałaś... :  [wiersz] // Litery. - 1972, nr 7, s. 32
  1. Poetyka hermetyczna :  [wiersz] // Litery. - 1972, nr 7, dod. Delta : Zeszyt Literacki Koła Młodych przy Gdańskim Oddziale ZLP, s. 5
  1. Sklepy z lodówkamo :  [wiersz] // Student. - 1973, nr 18, s. 13
  1. Streszczenie albo dlatego jestem smutny :  [wiersz] // Litery. - 1973, nr 5, s. 18
    * Z dopiskiem: Poezja młodych.

  1. Ten stary przebój Beatlesów... ; Grzeczność wymaga śmierci w kulturalnych warunkach ; Sklep z lodówkami :  [wiersze] // Nowy Wyraz. - 1973, nr 10, s. 9-10
    * Wiersz "Ten stary przebój Beatlesów..." mylnie podpisano: Marek Podgórczyk.
    Wiersz nr 1-2 - na s. 9, nr 3 - s. 10.

  1. Własność poręcznie przenośna... ; Usta trupa :  [wiersze] // Litery. - 1973, nr 10, s. 16
    * Wiersze S. Esdena-Tempskiego, A. Jurewicza, A. Pawlaka, M. Bieńkowskiego pod wspólnym tytułem "Muzea samowiedzy" wraz z tekstem deklaracji autorów.

  1. Kobiecie wręczyć rękę... ; Pobór :  [wiersz] // Merkuriusz : miesięcznik studencki (Warszawa). - 1974, nr 7, s. 18
    * Wiersze A. Jurewicza, A. Pawlaka, S. E.-T. i M. Bieńkowskiego pod wspólnym tytułem "Młoda Poezja Gdańska".

  1. Komunikat o końcu lata :  [wiersz] // Dziennik Bałtycki. - 1975, nr 218, s. 4
    * Z not i fot.
    * Wiersz opublikowany w kolumnie "Młody Gdańsk 75 - VI Dekada Pisarzy Wybrzeża", preezentującej utwory kilkunastu młodych pisarzy z Wybrzeża.

  1. Co wynika z przeglądania się w lustrze czyli wybrane motywy z poezji Janusza Stycznia :  [szkic] // Litteraria. - 1976, s. 102-111
    * O poezji Janusza Stycznia.
    Styczeń Janusz - twórczość - opracowania ;

  1. Czterdziestoletnia (Teresie i Olowi) :  [wiersz] // Litteraria. - 1976, nr z XI, [s. 66-67]
    * Z uwagą: Wiersz nagrodzony na Turnieju Jednego Wiersza o "Żakowy Laur" - październik 1976.
    * Wiersz dedykowany m.in. Aleksandrowi Jurewiczowi.
    Esden-Tempski - nagrody ; Jurewicz Aleksander - utwory dedykowane ;

  1. Szkic bez tytułu : (czy istnieje poezja totalna) // Litteraria. - 1976, nr z XI, [s. 68-80]
    * M.in. nt. wiersza R. Wojaczka "Celnik".
    Wojaczek Rafał - twórczość - opracowania - Celnik (wiersz) ;

  1. Wyznanie wiary ; Szczur podaje ci lewą łapę ; Szczur wychodzi na przechadzkę :  [wiersze] // Litteraria. - 1976, s. 63, 64, 65
  1. Białe pająki strachu :  [wiersz] // Nadodrze. - 1977, nr6, s. 7
  1. Czterdziestoletnia (Teresie Iżewskiej) ; Jeden krok od śmierci jeden krok od nieba ; Szczur wychodzi na przechadzkę :  [wiersze] // Nowy Wyraz. - 1977, nr 7, s. 9-11
    * Wiersz nr 1 - na s. 9, nr 2 - s. 10, nr 3 - s. 10-11.
    Iżewska Teresa - utwory dedykowane ;

  1. Ostatni raz, gdy patrzyłem jak wiatr niesie burzę :  [opowiadanie] // Litteraria. - 1977, nr z X, s. 204-216
  1. Szkic bez tytułu : (czy istnieje poezja totalna?) :  [szkic] // Nowy Wyraz. - 1977, nr 10, s. 97-105
    * M.in. nt. wiersza R. Wojaczka "Celnik".
    Wojaczek Rafał - twórczość - opracowania - Celnik (wiersz) ;

  1. Teraz już leżę jak góra :  [wiersz] // Miesięcznik Literacki. - 1977, nr 7, s. 25
  1. Bez zbędnych orzeczeń ; Jestem brzydka ; Lekcja biologii ; Poemat innego seksu ; Trzy rodzaje śmierci :  [wiersze] // Punkt. - Nr 3 (1978), s. 56-60
  1. Dno twarzy :  [wiersz] // Głos Wybrzeża. - 1978, nr 241, s. 6
  1. Wieko trumny zamykam na klamkę... :  [wiersz] // Dziennik Bałtycki. - 1978, nr 114, s. 4
    * Wiersze poetów gdańskich pod wspólnym tyt. "O nowe oblicze młodej poezji". Teksty opublikowane z okazji Dnia Poezji na seminarium "Młoda Polska lat siedemdziesiątych".

  1. Brakujące ogniwo ; Salon wdowy :  [wiersze] // Literatura. - 1979, nr 47, s. 3
  1. Wyznanie wiary :  [wiersz] // Czas. - 1979, nr 21, s. 29
  1. Dobry ptak to martwy ptak :  [wiersz] // Dziennik Bałtycki. - 1980, nr 105, s. 5
    * Wiersze kilku poetów, członków Koła Młodych przy Oddziale Gdańskim ZLP, w kolumnie pt. "Gdańska poezja młodych".

  1. Głos :  [wiersz] // Dziennik Bałtycki. - 1980, nr 223, s. 5
  1. Ktoś przyjdzie tu z podwórza... ; Nie musi to być... :  [wiersz] // Życie Literackie. - 1980, nr 6, s. 5
  1. Sofizmat :  [wiersz] // Miesięcznik Literacki. - 1980, nr 5, s. 42
  1. Ta prosta potrawa ; Opuszczona dłoń dotyka... ; W nocy twarzą ku niebu (Z Cortazara) ; Ten który ogień niesie ; Ze sklepu rybnego ; Razem rozjeżdżamy :  [wiersze] // Nowy Wyraz. - 1980, nr 2, s. 32-34
    * Wiersz nr 1 - na s. 32-33, nr 2 - s. 33-34, nr 3 - s. 34, nr 4 - s. 35, nr 5 - s. 35-36, nr 6 - s. 36.
    Cortazar Julio - beletrystyka ;

  1. To tramwaj jest twoją ruchomą wieżą :  [wiersz] // Zwierciadło. - 1980, nr 17, s. 21
  1. [Dwudziesty piąty] 25.IX.1980 ; Pisząca wiersze :  [wiersze] // Fakty. - 1980, nr 47, s. 6
  1. [Recenzja] :  [recenzja]. - Rec. pracy: Melkowski Stefan. Pisarz w społeczeństwie. - Warszawa, 1979 // Czas. - 1980, nr 3, s. 26
    Melkowski Stefan - twórczość - opracowania - Pisarz w społeczeństwie ;

  1. Dobry ptak to martwy ptak :  [wiersz] // Literatura. - 1981, nr 23, s. 4
  1. Elegia (Edwardowi Stachurze) ; Trepanacja ciemności ; Winda :  [wiersze] // Kultura. - 1981, nr 32, s. 3
    Stachura Edward - utwory dedykowane ;

  1. Kolory dziesięcioleci :  [wiersz] // Punkt. - Nr 13 (1981), s. 89-90
  1. Sofizmat :  [wiersz] // Skorpion. - Nr 2 (1982), nr z XI, s. 1
    * Czasopismo Skorpion ukazywało sie poza cenzurą.

  1. Wytrwale rozwijam swe złe skłonności :  [wiersz] // Radar. - 1982, nr 15, s. 16
  1. Zajedno gazimo ; Taj koji nosi vatru :  [wiersze] // Dometi (Sombor). - 1982, nr 31, s. 42
    * Tłumaczenia na j. serbski.
    * Tyt. wierszy w oryg.: Razem rozjeżdżamy ; Ten który ogień niesie.
    Esden-Tempski Stanisław - twórczość - tłumaczenia - j. serbski ;

  1. Autoportret z tulipanem :  [felieton] // Głos Wybrzeża. - 1983, nr 88 (15.04), dod. Delta, nr 4, s. 4
  1. Zajedno gazimo ; Taj koji nosi vatru ; Priznavanje vere :  [wiersze] / tł. Djordje Red Sudarski // Putevi (Banja Luka). - 1983, nr 6, s. 57-58
    * Tyt. oryg.: Razem rozjeżdżamy ; Ten który ogień niesie ; Wyznanie wiary.
    Esden-Tempski - twórczość - tłumaczenia - j. serbski ;

  1. Cudowna kolizja ; Umarła do ślubu ; Znasz moje wszystkie (Stanisławowi Grochowiakowi, Andrzejowi Bursie) :  [wiersze] // Radar. - 1984, nr 10, s. 15
    Grochowiak Stanisław - utwory dedykowane ; Bursa Andrzej - utwory dedykowane ;

  1. Ten rosół jest słony jak łzy ; Wieczny kac młodych małżeństw ; Szmaciane lata :  [wiersze] // Poezja. - 1984, nr 3, s. 56-59
    * Wiersz nr 1 na s. 56-57, nr 2 - s. 57-58, nr 3 - s. 58-59.

  1. Auto-Łazarz : (fragmenty powieści) :  [powieść] // Podpunkt. - Nr 3 (1985), jesień, s. 69-75
    * Podpisane: Janusz Wilczak.
    * Pismo Podpunkt ukazywało się poza cenzurą.

  1. Ja, szczur ; Szczur wychodzi na przechadzkę :  [wiersze] // Przegląd Polski (Nowy Jork). - 1985, nr z 2.05., s. 11
  1. Gdańsk się rozkrapla :  [wiersz] // Pomerania. - 1986, nr 6, s. 23
    Gdańsk - beletrystyka ;

  1. Aksjomat :  [wiersz] // Radar. - 1987, nr 4, s. 20
  1. Chrystus stosowany (fragmenty) :  [wiersz] // Powściągliwość i Praca. - 1987, nr 8, s. 1, 7
    * Z notą.

  1. Ja, Breżniew :  [opowiadanie] // Wezwanie. - Nr 14 (1988), nr z X, s. 76-82
    * Pismo Wezwanie ukazywało sie poza cenzurą.

  1. Nomadzi :  [proza] // Przegląd Polski (Nowy Jork). - 1988, nr z 4.08., s. 10, 15
    * Przegląd Polski jest tygodniowym dodatkiem literacko-społecznym do czasopisma Nowy Dziennik.

  1. Urodzony niewolnik :  [proza] // Przegląd Polski (Nowy Jork). - 1988, nr z dn. 5.05., s. 12-13
    * Przegląd Polski jest tygodniowym dodatkiem literacko-społecznym do czasopisma Nowy Dziennik.

  1. Wakacjusze :  [artykuł] // Przegląd Polski (Nowy Jork). - 1990, nr z 8.03., s. 12, 15
    * Przegląd Polski jest tygodniowym dodatkiem literacko-społecznym do czasopisma Nowy Dziennik.
    Nawiąz.: Vincenty Tadeusz // Przegląd Polski. - 1990, nr z 29.03., s. 14-15.

  1. Spowiednik ciał niechcianych :  [fragm. powieści] // Tytuł. - 1991, nr 4, s. 69-93
  1. Łowca orchidei :  [fragm. powieści] // [Dwa] 2 B (Chicago). - 1993, nr 1, s. 60-62
  1. Odrzucony przez Amerykę :  [artykuł] // Polityka. - 1994, dod. Kultura, nr 5, s. VII
    * Dot.: Redliński Edward: Byłem szczuropolakiem [wywiad] // Polityka. - 1994, dod. Kultura, nr 4.
    Redliński Edward - opracowania - Byłem szczuropolakiem (wywiad) ;

  1. Łowca orchidei :  [fragm. powieści] // Tytuł. - 1994, nr 2, s. 71-79
  1. Drugie starcie :  [recenzja]. - Rec. pracy: Crichton Michael. Disclosure. - London, 1994 // Życie Warszawy. - 1995, dod. Ex Libris, nr 75, s. 9
    Crichton Michael - twórczość - opracowania - Disclosure ;

  1. Dwunasta praca herosów - w Colchis, Odio :  [wiersz] // [Dwa] 2 B (Chicago). - 1995, nr 7/8, s. 86
  1. Kiedy umarła przyszłość :  [artykuł] // Życie Warszawy. - 1995, dod. Ex Libris, nr 70, s. 13-14
    * Dot. tendencji we współczesnej literaturze światowej [wg PBL].

  1. Na tropach Zaniewskiego :  [recenzja]. - Rec. pracy: Zaniewski Andrzej. Szczur [powieść]. - Warszawa : Kopia, 1995 // Życie Warszawy. - 1995, dod. Ex Libris, nr 71, s. 10-11
    Zaniewski Andrzej - twórczość - opracowania - Szczur ;

  1. Pastwiska otoczone drutem ; Wierszyk z wyspy Sky ; Pandora pomidorowa ; Piosenka (Ganiałem za forsą...) :  [wiersze] // Tytuł. - 1995, nr 3/4, s.42-48
    * Wiersz nr 1 - na s. 42-43, nr 2 - s. 44-45, nr 3 - s. 45-47, nr 4 - s. 47-48.

  1. Rat Gives You His Free Hand :  [wiersz] / translated from the Polish Daniel Bourne // Mid-American Review. - Vo. 15 (1995), No 1-2
    * Tyt. oryg.: Szczur podaje ci lewą łapę.

  1. Stan wygnania :  [recenzja]. - Rec. pracy: Hoffman Eva. Zagubione w przekładzie [powieść]. - Londyn : Aneks, 1995 // Życie Warszawy. - 1995, dod. Ex Libris, nr 74, s. 14
    Hoffman Eva - twórczość - opracowania - Zagubione w przekładzie ;

  1. Tajny agent Szekspir :  [recenzja]. - Rec. pracy: Philips Graham, Keatman Martin. The Shakespeare conspiracy. - London, 1994 // Życie Warszawy. - 1995, dod. Ex Libris, nr 73, s. 6-7
    Philips Graham, Keatman Martin - twórczość - opracowania - The Shakespeare conspiracy ; Szekspir William - opracowania ;

  1. Znikający bohater w pogoni za Grassem :  [artykuł] // Życie Warszawy. - 1995, dod. Ex Libris, nr 85, s. 16-17
    * M.in. dot. utworów Anny Boleckiej, Stefana Chwina, Pawła Huellego, Aleksandra Jurewicza.
    Grass Günter - opracowania ; Bolecka Anna - opracowania ; Chwin Stefan - opracowania ; Huelle Paweł - opracowania ; Jurewicz Aleksander - opracowania ;

  1. Duchy na Brooklynie :  [recenzja]. - Rec. pracy: Girardi Robert. Madeleine's Ghost. - Delacorte, 1995 // Życie Warszawy. - 1996, dod. Ex Libris, nr 95, s. 9
    Girardi Robert - twórczość - opracowania - Madeleine's Ghost ;

  1. Obłęd polski :  [recenzja]. - Rec. pracy: Krzysztoń Jerzy. Obłęd. T. 1-3. - Warszawa : PIW, 1995 // Życie Warszawy. - 1996, dod. Ex Libris, nr 89, s. 4-5
    Krzysztoń Jerzy - twórczość - opracowania - Obłęd ;

  1. Rat Takes His Constitutional :  [wiersz] / [tłum.] Daniel Bourne // CutBank. - Iss. 46 (1996), Summer, s. 73-74
  1. Tak zwana nostalgia :  [proza] // Przegląd Polski (Nowy Jork). - 1996, nr z 11.04, s. 13, 15
    * Przegląd Polski jest tygodniowym dodatkiem literacko-społecznym do czasopisma Nowy Dziennik.

  1. Elegia na śmierć poetów ; Drzewa nad Sarajewem :  [wiersze] // Tytuł. - 1997, nr 3/4, s. 173-176
    Sarajewo - w literaturze ;

  1. Ginsberg i Marks czyli jak uszczęśliwić świat? :  [artykuł] // Przegląd Polski (Nowy Jork). - 1997, nr z 17.04., s. 6
    * Przegląd Polski jest tygodniowym dodatkiem literacko-społecznym do czasopisma Nowy Dziennik
    Ginsberg Allen - opracowania ;

  1. Ludzie o ptasich nogach :  [fragm. powieści]. - Fot. // Tytuł. - 1997, nr 3/4, s. 120-129
  1. Bajka o Kopciuszku ; Chicagowska piosenka ; Epoka ; Pandora pomidorowa ; Relacja ze szczęśliwego Hadesu ; Ten Herkules i dwóch innych Polaków :  [wiersze] // Przegląd Polski = Polish Review. - 1998, nr z 28.08 , s. 6
  1. Brooklyn potrzebuje świętej :  [proza]. - Rec. pracy: Girardi Robert. Madeiaine s Ghost. - Sceptre, 1995 // Przegląd Polski = Polish Review. - 1998, nr z 30.01, s. 10-11
    Girardi Robert - twórczość - opracowania - Madeiaine s Ghost ;

  1. Ogień na Bożym Polu. - Rec. pracy: Ferenc Teresa. Boże pole : wiersze nowe 1988-1996. - Poznań : w Drodze, 1997 // Tytuł. - 1998, nr 1, s. 167-172
    Ferenc Teresa - twórczość - opracowania - Boże pole ;

  1. Rezerwaty pożądania :  [artykuł] // Polityka. - 1998, nr 46, s. 108-112
    * Dot. Nowego Orleanu.

  1. Elsynor :  [fragm. powieści] // Dekada Literacka. - 1999, nr 2, s. 10-12
    * Fragm. powieści "Kundel".

  1. Karmazyn w trampkach : szlachectwo po amerykańsku // Polityka . - 1999, nr 40 , s. 74-75
    * Dot. Ricky'ego Aldricha.
    Aldrich Ricky - opracowania ;

  1. Na budowie raju :  [proza] // Przegląd Polski = Polish Review. - 1999, nr z 13.08, s. 11, 14
  1. Odnaleźć siebie // Gazeta Wyborcza. - 1999, nr 65, dod. dod. Gazeta Morska, s. 6
  1. Odwet kujonów : korespondencja z Chicago // Polityka. - 1999, nr 2, s. 66-67
    Polem: 
    * Dot. programistów komputerowtch w USA.

  1. Przemiana, której nie było :  [artykuł] // Przegląd Polski = Polish Review. - 1999, nr z 5.11, s. 6
    * Dot. XXIV Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych. Nawiąz. Werner Andrzej: Gdzie się podziała rzeczywistość? // Przegląd Polski = Polish Review. - 1999, nr z 12.11, s. 6

  1. Strojni degolarze ; Credo ; Chicagowska piosenka ; Relacja ze szczęśliwego Hadesu ; Epoka ; Rewolucja ; Legion ; Żeby szczęście mieć... :  [proza, wiersze] // Topos. - 1999, nr 4, s. 53-58
  1. Artyści do checzy :  [artykuł] // Dziennik Bałtycki. - 2000, nr 198, s. 41
  1. Literatura pantoflarzy :  [felieton] // Wprost. - 2000, nr 5, s. 92-93
    Polem: Pilch Jerzy: Polemika z niczym // Polityka. - 2000, nr 8, s. 91
    * Dot. prozy Jerzego Pilcha, Jerzego Przybysza, Olgi Tokarczuk, Magdaleny Tulli.
    Pilch Jerzy - twórczość - opracowania ; Przybysz Jerzy - twórczość - opracowania ; Tokarczuk Olga twórczość - opracowania ; Tulli Magdalena twórczość - opracowania ;

  1. Na całość - wierszyki dla M. (I-IX, XI) :  [wiersze] // Autograf. - 2000, nr 2, s. 13
  1. Psi biznes : komedia ludzka w dwóch aktach prozą // Tytuł. - 2001, nr 1/2, s. 37-92
  1. Litania do karty kredytowej ; Moja ubogini :  [wiersze]. - Fot. // Migotania, Przejaśnienia. - 2002, czerwiec, s. 14
  1. Mężczyzna w kryzysie // Res Publica Nowa. - 2002, nr 9, s. 21-24
  1. Bajka o Kopciuszku ; Epoka ; Moja wełniana córeczka ; Rewolucja (Antosiowi Pawlakowi) :  [wiersze]. - Fot. // Migotania, Przejaśnienia. - 2003, nr 2, s. 3
    Z fot.; nota na s. 23.
    Pawlak Antoni - utwory dedykowane ;

  1. Mów mi Tymek :  [artykuł] // Migotania, Przejaśnienia. - 2005, nr 3, s. 16
    * Dot. Tymoteusza Karpowicza.
    Karpowicz Tymoteusz - opracowania ;

  1. Przypowieść o amerykańskiej pieczeni :  [proza] // Autograf. - 2005, nr 1, s. 10-11
  1. Organy Rosji pracują nocą :  [wiersz]. - Cykl: Galeria jednego wiersza. - Fot. // Gazeta Wyborcza. - 2006, nr 72, dod. Trójmiasto, nr z dn. 25-26.03, s. 6
    * Dat.: Gdańsk, styczeń 1981.
    * Z notą.

Przekłady



  1. Okudżawa Bułat: Arbacki romans [wiersz] / tł. Wiktor Krzysztoporski, Stanisław Esden-Tempski // Nowy Medyk. - 1979, nr 7, s. 8

  1. Bourne Daniel: Stocznia w butelce [wiersz] / przeł. Stanisław Esden-Tempski // Przegląd Polski (Nowy Jork). - 1990, nr z 13.09., s. 6
    * Z notą o autorze.
    * Przegląd Polski jest tygodniowym dodatkiem literacko-społecznym do Dziennika Polskiego.


Adaptacje



Wstępy, prace redakcyjne






WYWIADY I WYPOWIEDZI



  1. Muzea samowiedzy [oświadczenie] // Litery. - 1973, nr 10, s. 16
    * Oświadczenie czterech poetów opublikowane wraz z prezentacją ich wierszy na łamach Liter: "Nie jesteśmy grupą poetycką. Łączą nas: miejsce i rok urodzenia oraz podobny stosunek do świata (...)".


  1. Sonda - Debiuty 76 [wypowiedź] // Nowy Medyk. - 1977, nr 15, s. 7-8
    * Wypow. m.in. S.E-T.


  1. Trzeba pisać wiersze... [wypowiedź] // W: Debiuty poetyckie 1976 : antologia / wybór, oprac. i red. Jerzy Leszin-Koperski, Andrzej K. Waśkiewicz. - Warszawa : ZG SZSP. - S. 58
    * Krótka wypowiedź w ankiecie nt. własnej sytuacji literackiej.


  1. Rezolucja [rezolucja] // Punkt. - 12 (1980), s. 200
    * Rezolucja z dn. 19.08.1980 r. członków Koła Młodych przy Gdańskim Oddziale ZLP popierająca 21 postulatów Międzyzakładowego Komitetu Strajkowego w Stoczni Gdańskiej w sierpniu 1980 r. Podpisał m.in. S.E-T.


  1. "Jego pełne niekoherencji poglądy..." : [dyskusja pod kier. Marii Janion] [wypowiedź w dyskusji] // W: Osoby. - Gdańsk, 1984
    * Dyskusja na UG podczas seminarium Marii Janion.


  1. Grass, Hegel i Syzyf - rozmowa z Günterem Grassem [wypowiedź w dyskusji] // W: Grass : punkty widzenia / red. i wybór Maria Janion, Wacław Maksymowicz, Stanisław Rosiek. - Warszawa : Centralny Klub Studentów UW Hybrydy, 1984
    * Dyskusja z udziałem m.in. S.E-T.


  1. List w sprawie Mariana Terleckiego [list protestacyjny] // Podpunkt. - Nr 3 (1985), s. 110
    * List pisarzy Wybrzeża do Przew. Rady Państwa H. Jabłońskiego z protestem przeciw przetrzymywaniu w areszcie śledczym Mariana Terleckiego; dat. Gdańsk, 2.09.1985. Podpisał m.in. S.E-T.
    * Pismo Podpunkt ukazywało się poza cenzurą.


  1. Obszary panowania maski [wypowiedź w dyskusji] // W: Maski. t. 2, 1986
    * Dyskusja (V, 1981) w ramach konwersatorium na UG prowadzonym przez Marię Janion, z udziałem m.in. S.E-T.


  1. Esden-Tempski rusza na podbój Ameryki [wywiad] / rozm. Krystyna Chwin // Gazeta Gdańska. - 1991, nr 213, dod. Weekend Bussines, s. 1-2

  1. Mam dokąd wrócić [wywiad] / rozm. Ewa Matuszewska // Tygodnik Solidarność. - 1991, nr 28, s. 3

  1. Walczyk z Ameryką [wywiad] / rozm. Maciej Geysztor // Głos Wybrzeża. - 1992, nr 303, s. 3

  1. Orchidee i lekcja pokory [wywiad] / rozm. Anna Jęsiak. - Fot. // Dziennik Bałtycki. - 1994, nr 287 (10-11.12), s. 3
    * Dot. książki "Łowca orchidei".


  1. Stanisław Esden-Tempski : Twórca przy warsztacie [wypowiedź] / [not.] Tadeusz Skutnik. - Fot. // Dziennik Bałtycki. - 1994, nr 94 (22.04), s. 9
    * Podpisane: TAS.
    * Dot. głównie genezy powieści "Łowca orchidei".


  1. Granica rozsądku [wywiad] / rozm. przepr. Wiesław Kot // Wprost. - 1999, nr 1, s. 112

  1. Jestem kundlem [wywiad] / rozm. Alina Kietrys. - Fot. // Głos Wybrzeża. - 1999, nr 55, s. 9

  1. Moim miejscem jest Jelitkowo : ze Stanisławem-Esdenem Tempskim gdańszczaninem, autorem powieści "Kundel" wchodzącej właśnie do księgarń rozmawia... [wywiad] / rozm. Lidia Górska. - Fot. // Życie. - 1999, nr z 24.03, dod. Życie na Fali, s. 5

  1. Wczoraj jutro było lepsze [wywiad] / rozm. Krzysztof Masłoń // Rzeczpospolita. - 1999, nr 81, dod. dod., s. 1




OPRACOWANIA



Bibliografie, słowniki, historie literatury



  1. Kuncewicz Piotr.  Stanisław Esden-Tempski [hasło słownikowe] // W: Kuncewicz Piotr.  Poezja polska. T.3, od 1956. - Warszawa : BGW, 1993. - S. 535-536
    ISBN 83-7066-518-7
    * Nota zawiera krótką charakterystykę twórczości.


  1. Hejman Anna.  Esden-Tempski Stanisław [hasło słownikowe] // W: Współcześni polscy pisarze i badacze literatury / oprac. zespół pod red. Jadwigi Czachowskiej i Alicji Szałagan. T. 2, C-F. - Warszawa : Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, 1994. - S. 261
    ISBN 83-02-05446-1 t. 2
    * Podpisane: A.H.
    * Zawiera biogram oraz bibliografię podzieloną na "Twórczość" (tylko wydawnictwa zwarte) i "Opracowania" (wybór).


  1. Bartelski Lesław M..  Esden-Tempski Stanisław [hasło słownikowe] // W: Bartelski Lesław M.  Polscy pisarze współcześni 1939-1991. - Warszawa : PWN, 1995. - S. 92

  1. Kuncewicz Piotr.  Stanisław Esden-Tempski [hasło słownikowe] // W: Kuncewicz Piotr.  Leksykon polskich pisarzy współczesnych. T. 1, A-M. - Warszawa : Graf-Punkt, 1995. - S. 214-215

  1. Tyszkiewicz Barbara.  Esden-Tempski Stanisław [hasło biobibliograficzne] // W: Współcześni polscy pisarze i badacze literatury / oprac. zespół pod red. Jadwigi Czachowskiej i Alicji Szałagan. T. 10, Ż i uzupełnienia do tomów 1-9. - Warszawa : Fundacja Akademia Humanistyczna : Instytut Badań Literackich, 2007. - S. 274
    ISBN 978-83-89348-94-4
    * Podpisane: B.T. * Hasło zawiera uzupełnienia do biobibliografii podanej w t. 2.


  1. Flisikowska Anna.  Esden-Tempski Stanisław // W: Flisikowska Anna.  Gdańsk literacki. - Gdańsk : Wydaw. Mestwin : Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna im. Josepha Conrada-Korzeniowskiego w Gdańsku, 2011. - S. 89, 91, 97, 104, 105, 107, 110, 117, 118, 140, 145. - (Księga Pisarzy Gdańskich ; cz. 3)
    ISBN 978-8389285-62-1 ; ISBN 978-83-911035-5-5

  1. Dajnowski Maciej.  Esden-Tempski Stanisław [hasło słownikowe] // W: Encyklopedia Gdańska / red. nauk. Błażej Śliwiński. - Gdańsk : Fundacja Gdańska, 2012. - S. 269 : il.
    * Il. - okładka książki "Człowiek, który udawał psa".


Opracowania ogólne



  1. Fedyk Maurycy: Słowa, słowa, metafory żarłoczne i śmierć : (O poezji Stanisława Esden-Tempskiego) [szkic] // Głos Wybrzeża. - 1987, dod. Delta., nr 51, s. 2

  1. Kuncewicz Piotr: Agonia i nadzieja : literatura polska 1918-1986. - Cz. 208, Nowa Prywatność // Przegląd Tygodniowy. - 1987, nr45, s. 13
    * Przedruk w książkach P.K.: Agonia i nadzieja oraz Leksykon polskich pisarzy współczesnych (zob. w dziale "Bibliografie, słowniki, historiew literatury").


  1. Pawelec Dariusz: Z myśli i z mięsa : wiersze Stanisława Esdena-Tempskiego // Autograf. - 1990, nr 7/8, s. 90-92

  1. Miszewski BrigittaNew-Age-Diskurs in der polnischen Literaturwissenschaft, Literaturkritik und Lyrik der 70er und 80er Jahre. Rekonstruktion eines Weltbildes. - Muenchen : Verlag Otto Sagner, 1995
    M.in. o twórczości S.E-T.


  1. Ferenc Teresa, Jankowski Zbigniew: Stanisław Esden-Tempski // Topos. - 1999, nr 4, s. 49-51

  1. Kłosińska-Duszczyk Monika: Imitacja : Kilka uwag o estetyce obrazu Ameryki w powojennej prozie polskiej (na wybranych przykładach) // W: Kicz, tandeta jarmarczność w literaturze XX wieku / pod red. Lucyny Rożek. - Częstochowa : Wydaw. Wyższej Szkoły Pedagogicznej, 2000
    * Dot. prozy Joanny Mierzyńskiej Edwarda Redlińskiego, S.E-T.


  1. Między Sierpniem a młotem [film dokumentalny] / scenariusz Adam Kinaszewski ; reż. Adam Kinaszewski, Henryka Dobosz-Kinaszewska ; zdjęcia Przemysław Reichel ; komentarz Henryka Dobosz-Kinaszewska ; muz. Leszek Możdżer. - Ak Television Prod. [dla I programu TVP], 2010. - 42 min
    * Film z udziałem S.E-T.
    * Nota o filmie: http://www.filmpolski.pl/fp/index.php?film=4223990


Pomniejsze materiały biograficzne



  1. [I Gdańska Wiosna Poetycka] [nota] // Nowy Wyraz. - 1973, nr 10
    * Wyniki Ogólnopolskiego Konkursu Poetyckiego zorganizowanego w ramach I Gdańskiej Wiosny Poetyckiej (19-20.05.1973). S.E-T. otrzymał trzecią nagrodę. Jury: Małgorzata Czermińska, Mieczysław Czychowski, Krzysztof Karasek, Maciej Kraiński, Jarosław Markiewicz, Mieczysław Orski.
    Przedruk w: Litteraria. - 1976, listopad.


  1. az: Młodzi poeci "U Wydawcy" [nota] // Dziennik Bałtycki. - 1976, nr 123 (31.05), s. 3
    * Zapowiedź spotkania z młodymi poetami Wybrzeża, m.in. S.E-T., autorami almanachu poetyckiego przygotowywanego przez Wydaw. Morskie. 31.05.1976 w klubie Wydaw. Morskiego "U Wydawcy" przy ul. Szerokiej w Gdańsku. Impreza zainauguruje cykl spotkań "Zapowiedzi wydawnicze".


  1. Filipowicz Andrzej ; Rosiek Stanisław (oprac.): Kronika 72-76 : 1976, 5 kwiecień [nota] // Litteraria. - 1976
    * Inf. o wieczorze poetyckim "Krąg Poetów Uniwersytetu Gdańskiego" zorganizowanym 5.04.1976 przez Radę Uczelnianą Socjalistycznego Związku Studentów Polskich z okazji Dni Uczelni. W spotkaniu prowadzonym przez Stanisława Rośka udział wzięli: Marek Bieńkowski, Anna Czekanowicz, S.E-T., Zbigniew Joachimiak, Ewa Mazur, Bożena Ptak, Władysław Zawistowski, Waldemar J. Ziemnicki.


  1. Filipowicz Andrzej ; Rosiek Stanisław (oprac.): Kronika 72-76 : 1974, październik [nota] // Litteraria. - 1976
    * Inf. o drugiej wspólnej publikacji czterech poetów (Marek Bieńkowski, S.E-T., Aleksander Jurewicz, Antoni Pawlak), którzy w 1973 wystąpili pod szyldem "Muzea Samowiedzy". Tym razem blok wierszy w Merkuriuszu 1974 nr 7 opatrzono nagłówkiem "Młoda Poezja Gdańska". W notce cytat ze wspólnego oświadczenia poetów, zamieszczonego obok wierszy.


  1. Filipowicz Andrzej ; Rosiek Stanisław (oprac.): Kronika 72-76 : 1973, październik [nota] // Litteraria. - 1976
    * Inf. o bloku wierszy Marka Bieńkowskiego, S.E-T., Aleksandra Jurewicza i Antoniego Pawlaka opublikowanego w Literach 1973, nr 10 pt. "Muzea Samowiedzy". Także cytaty fragmentów wspólnej deklaracji poetów.


  1. Filipowicz Andrzej ; Rosiek Stanisław (oprac.): Kronika 72-76 : 1976, 4 październik [nota] // Litteraria. - 1976
    * Inf. o nowym arkuszu poetyckim w tzw. serii Borosa - S.E-T. "Ten stary przebój Beatlesów nigdy nie będzie kobietą" w oprac. graficznym Wojciecha Deski.


  1. O tym warto wiedzieć [nota] // Dziennik Bałtycki. - 1978, nr 241, s. 3
    * Inf. o spotkaniu ze S.E.-T. w Domu Kultury Kolejarza w Gdyni, 23.10.


  1. Kolejny pokaz WMS "Linia" [nota] // Dziennik Bałtycki. - 1979, nr 229, s. 4
    * Zapowiedź cyklu imprez w KSW Żak m.in. wystąpienie poetyckie S.E-T.


  1. Wieczór poetycki [nota] // Dziennik Bałtycki. - 1979, nr 35 (15.02), s. 4
    * Zapowiedź pierwszego wieczoru poetyckiego z cyklu "Wszystko jest poezja". Bohaterami comiesięcznych wieczorów w Wielkim Młynie w Gdańsku będą gdańscy twórcy i specjalnie zaproszeni przez nich goście. W wieczorze inauguracyjnym, 17.02,udział weźmie S.E-T. i jego goście: Tadeusz Śliwiak, Marek Grechuta i "Anawa", Tadeusz Karmazyn i "Styk, Studio Pantonimy "Kineo". Reż. A. Makowiecki; realizacja Anna Czekanowicz.


  1. [Nota] // Nowy Wyraz. - 1979, nr 11, s. 135-136
    * Inf. o nagrodzie przyznanej S.E-T. przez redakcję Nowego Wyrazu i Urząd M. Stoł. Warszawy za najlepszy książkowy debiut poetycki. Nagrodę przyznano podczas Warszawskiej Jesieni Poezji.


  1. [Nota] // Głos Wybrzeża. - 1979, nr 228, s. 1
    * Inf. o przyznaniu honorowej nagrody "Gdańska Książka Roku" Klubu Krytyki Literackiej przy Gdańskim Oddziale ZLP książce S.E-T "Wytrwale rozwijam swe złe skłonności".
    * Wyniki także w: LiteraturaNowe Książki, nr 19, s. 109; Punkt, nr 7, s. 207-208.


  1. Kronika [nota] // Puls. - 1980, nr 8, s. 106
    * * Inf. o druku w niemieckim czasopiśmie Spuren (1979, nr z X) wierszy kilku polskich poetów (głównie Nowej Fali), ale także gdańskich S.E-T, Antoniego Pawlaka i Waldemara J. Ziemnickiego


  1. Bukowska Miłosława: Kronika życia kulturalnego Wybrzeża Gdańskiego 1981-1984. Życie Literackie 1981, maj 14 [nota] // Gdański Rocznik Kulturalny. - Nr 9 (1986), s. 277
    * Inf. o koncercie poetyckim w Klubie MPiK w Gdańsku przy Długim Targu, z udziałem S.E-T. i Marka Bieńkowskiego.


  1. Bukowska Miłosława: Kronika życia kulturalnego Wybrzeża Gdańskiego 1981-1984. Życie Literackie 1981, październik 26, 27 [noty] // Gdański Rocznik Kulturalny. - Nr 9 (1986), s. 291-292
    * Inf. o spotkaniu autorskim S.E-T. w Szkole Podstawowej nr 35 i w VII LO w Gdańsku w ramach XIV Dekady Pisarzy Wybrzeża.


  1. [Nota] // Głos Wybrzeża. -1983, nr 64, s. 6
    * Inf. o nagrodzie dla S.E-T. w zamkniętym konkursie, dla gdańskiego środowiska literackiego, ogłoszonym przez GTPS, UW w Gd. i red. Dziennika Bałtyckiego. na małą formę prozatorską.


  1. (aj): Znamy już laureatów [nota] // Dziennik Bałtycki. - 1983, nr 57 (22.03), s. 6
    * Nota o rozstrzygnięciu konkursu na małą formę prozatorską zorganizowany przez Sekcję Miłośników literatury GTPS przy współudziale Wydziału Kultury i Sztuki Urzędu Wojewódzkiego i redakcji Dziennika Bałtyckiego. Jury pod przew. Andrzeja K. Waśkiewicza nie przyznał I nagrody; II nagrodę otrzymał S.E-T.


  1. Nowicki Krzysztof[nota] // Fakty. - 1983, nr 10, s. 9
    * Inf. o nagrodzie dla S.E-T. w zamkniętym konkursie, dla gdańskiego środowiska literackiego, ogłoszonym przez GTPS, UW w Gd. i red. Dziennika Bałtyckiego. na małą formę prozatorską.


  1. O tym warto wiedzieć [nota] // Dziennik Bałtycki. - 1984, nr 108, s. 4
    * Zapowiedź spotkania ze S.E-T. w KMPiK w Gdańsku przy Długim Targu, 8.05.1984.


  1. Niedałtowski Krzysztof: Gdańscy literaci w Tygodniu Kultury Chrześcijańskiej [nota] // Gwiazda Morza. - 1984, nr 26, s. 9
    * Podpisane: (KN).
    * M.in. inf. o udziale S.E-T.


  1. Bukowska Miłosława: Kronika życia kulturalnego Wybrzeża Gdańskiego 1975-1980 : Życie literackie : 1979, Ponadto w 1979 r. : Nagrody w konkursach literackich // Gdański Rocznik Kulturalny. - Nr 8 (1984) [wyd. 1985], s. 293

  1. Bukowska Miłosława: Kronika życia kulturalnego Wybrzeża Gdańskiego 1975-1980 : Życie literackie : 1979, Ponadto w 1979 r. : Nagrody w konkursach literackich // Gdański Rocznik Kulturalny. - Nr 8 (1984) [wyd. 1985], s. 293
    * Inf. o nagrodzie "Gdańska Książka Roku 78" przyznanej S.E-T. za tomik "Wytrwale rozwijam swoje złe skłonności".


  1. Bukowska Miłosława: Kronika życia kulturalnego Wybrzeża Gdańskiego 1975-1980 : Życie literackie : 1980, marzec 17 // Gdański Rocznik Kulturalny. - Nr 8 (1984) [wyd. 1985], s. 294
    * Nota o spotkaniu literacko-muzycznym w kawiarni "Literacka" w Gdańsku. Wiersze S.E-T. recytował zespół teatralny z Sopotu.


  1. Bukowska Miłosława: Kronika życia kulturalnego Wybrzeża Gdańskiego 1975-1980 : Życie literackie : 1980, marzec 21 // Gdański Rocznik Kulturalny. - Nr 8 (1984) [wyd. 1985], s. 294
    * Nota o wieczorze poetyckim w KSW Żak z udziałem Teresy Tamińskiej z Koszalina i S.E-T.


  1. Bukowska Miłosława: Kronika życia kulturalnego Wybrzeża Gdańskiego 1975-1980 : Życie literackie : 1980, październik 17 // Gdański Rocznik Kulturalny. - Nr 8(1984) [wyd. 1985], s. 278
    * W I Salonie Poetyckim Konkurs Jednego Wiersza "O Żakowy Laur" wygrali Anna Czekanowicz i S.E-T.


  1. Bukowska Miłosława: Kronika życia kulturalnego Wybrzeża Gdańskiego 1975-1980 : Życie literackie : 1980, październik 17 // Gdański Rocznik Kulturalny. - Nr 8 (1984) [wyd. 1985], s. 295
    * Nota o koncercie poetyckim z udziałem laureatów "Gdańskiej Książki Roku" z l. 1977-1980, m.in. S.E-T.


  1. Bądkowski Lech: Przypisy dnia [zapiski] // Zapis. - Nr 17 (1981)
    * Także w: Pomerania. - 1981, nr 7, s. 2-14 [fragm. dot. S.E-T. na s. 13; pełna wersja] ; [Trzydzieści] 30 Dni. - 2005, nr 4, s. 16-30 [fragm. dot. S.E-T. na s. 29]
    * W zapiskach ze strajku w Stoczni Gdańskiej w sierpniu 1980 r., w dn.29.08 fragm. dot. wystąpienia S.E-T., który podczas burzliwej dyskusji Prezydium MKS dot. podpisania porozumień z rządem uważał, że bez zgody rządu na zniesienie cenzury prewencyjnej porozumienia nie mają sensu.


  1. Waśkiewicz Andrzej K.: Fenomen gdański : (wokół społecznych uwarunkowań strategii "wchodzenia na rynek") [artykuł]// Gdański Rocznik Kulturalny. - Nr 8 (1984) [wyd. 1985], s. 60-76 [fragm. dot. S.E-T. na s. 60]
    * Niewielki fragment o opublikowanej w miesięczniku Litery kolumnie pt. "Muzea samowiedzy". Czterech młodych poetów Marek Bieńkowski, S.E-T., Aleksander Jurewicz i Antoni Pawlak prezentowali swoje wiersze oraz wspólną deklarację, w której pisali m.in. "nie jesteśmy grupą poetycką, nasza wspólna publikacja (...) ma być wyrazem sprzeciwu wobec zastanej sytuacji poetyckiej Trójmiasta".


  1. Bukowska MiłosławaKronika życia kulturalnego Wybrzeża Gdańskiego 1981-1984. Życie Literackie 1981, październik, 19 [nota] // Gdański Rocznik Kulturalny. - Nr 9 (1986), s. 278-279
    * Inf. o uroczystości wręczenia nagrody "Gdańskiej Książki Roku" przyznawanej przez Klub Krytyki Literackiej przy ZO ZLP w Gdańsku ; wyróżnieni dla S.E-T. za powieść "Człowiek, który udawał psa". Uroczystość w Ratuszu Głównomiejskim w Gdańsku.


  1. Bukowska Miłosława: Kronika życia kulturalnego Wybrzeża Gdańskiego 1981-1984. Życie Literackie 1983, październik 26, 27 [noty] // Gdański Rocznik Kulturalny. - Nr 9 (1986), s. 291-292
    * Inf. o spotkaniu autorskim S.E-T. w Szkole Podstawowej nr 35 i w VII LO w Gdańsku w ramach XIV Dekady Pisarzy Wybrzeża.


  1. Bukowska Miłosława: Kronika życia kulturalnego Wybrzeża Gdańskiego 1981-1984. Życie Literackie 1983, luty [nota] // Gdański Rocznik Kulturalny. - Nr 9 (1986), s. 288
    * Inf. o przyznaniu S.E-T. II nagrody w zamkniętym konkursie GTPS dla środowiska gdańskiego na małą formę prozatorską. Przew. jury: Andrzej K. Waśkiewicz.


  1. Bukowska Miłosława: Kronika życia kulturalnego Wybrzeża Gdańskiego 1981-1984. Życie Literackie 1981, październik 21 [nota] // Gdański Rocznik Kulturalny. - Nr 9 (1986), s. 279
    * Inf. o spotkaniach z poetami, m.in. z S.E-T., w klubach studenckich w ramach XII Dekady Pisarzy Wybrzeża.


  1. Jęsiak Anna: Nic się nie stało? [artykuł] // Dziennik Bałtycki. - 1989, nr 240 (20.10), s. 5
    * W artykule o inauguracji Dni Literatury Gdańskiej w Opaleniu i sytuacji w gdańskim środowisku pisarzy po podziałach l. osiemdziesiątych - niewielki fragment o powrocie S.E-T. z USA do Polski: "S.E-T. niedawno wrócił z USA. Nawet się tam jakoś »ustawił«, więc wszyscy się dziwią, co go tu ciągnie. W Opaleniu koledzy indagują o to bez przerwy. Odpowiada pytaniem: jak być polskim poetą za oceanem?..."


  1. Nowosielski Kazimierz: Świętojańska, róg Pańskiej [artykuł] // Tygodnik Gdański. - 1989, nr 7, s. 13
    * W tekście poświęconym działalności środowisk twórczych Wybrzeża u dominikanów w kościele św. Jacka w Gdańsku w czasie stanu wojennego i w l. osiemdziesiątych XX w. Kazimierz Nowosielski wymienia S.E-T. wśród pisarzy, którzy mieli tu wieczory autorskie.


  1. Rogowicz Tadeusz: Gdańskie Towarzystwo Przyjaciół Sztuki : mecenat artystyczny [artykuł] // Gdański Rocznik Kulturalny. - Nr 12 (1989), s. 222
    * Wzmianka o przyznaniu przez GTPS w 1978 trzymiesięcznego stypendium literackiego S.E-T.


  1. ATG: Niemcy rozczarowani. - Rubryka: Anteny na Polskę // Tygodnik Gdański. - 1990, nr 16, s. 5
    * W artykule o zmianie tonu niemieckich mediów w sprawie sporu między kanclerzem Kohlem i premierem Mazowieckim autor odwołuje się do opinii komentatora rozgłośni DeutschelandFunk - Waldemara Ziemnickiego, obwicie cytując jego opinie.


  1. (ken): Promocja książki S. Esden-Tempskiego [nota]. - Rubryka: O tym warto wiedzieć // Dziennik Bałtycki. - 1994, nr 275 (26-27.11), s. 11
    * Zapowiedź promocji książki "Łowca orchidei" w księgarni "Literka" w budynku Wydziału Humanistycznego UG, 30.11.1994.


  1. Szyłak Anna [oprac.]: Kronika życia kulturalnego Wybrzeża Gdańskiego 1994-1995 : Literatura i książka : listopad 24 [nota] // Gdański Rocznik Kulturalny. - Nr 17 (1997), s. 217
    * Nota o promocji powieści S.E-T "Łowca orchidei" w księgarni "Literka" na Uniwersytecie Gdańskim.


  1. Autograf w książce [nota] // Gazeta Wyborcza. - 1995, dod. Gazeta Morska, nr 34, s. 2
    * Nota dot. spotkania ze S.E-T.


  1. Zebrała się Kapituła... - Dział: Wydarzenia // Tytuł. - 1995, nr 3/4 b, s. 431
    * Nota informująca m.in. o przyznaniu S.E-T. nagrody Wojewody Gdańskiego za r. 1994 w dziedzinie prozy za powieść "Łowca orchidei".


  1. Szyłak Aneta: Kronika życia kulturalnego Wybrzeża Gdańskiego 1994-1995 // Gdański Rocznik Kulturalny. - T. 17 (1997), s. 230
    * Nota informująca m.in. o przyznaniu S.E-T. nagrody Wojewody Gdańskiego za r. 1994 w dziedzinie prozy za powieść "Łowca orchidei".


  1. Szyłak Aneta: Kronika życia kulturalnego Wybrzeża Gdańskiego 1994-1995 : Literatura i Książka : 1994 : 24 listopad [nota] // Gdański Rocznik Kulturalny. - Nr 17 (1997), s. 217
    * Inf. o promocji w księgarni "Literka" na UG książki S.E-T. pt. Łowca orchidei".


  1. Szyłak Anna: Kronika życia kulturalnego Wybrzeża Gdańskiego 1994-1995 : Literatura i Książka : 1995 : 21 styczeń [nota] // Gdański Rocznik Kulturalny. - Nr 17 (1997), s. 217
    * Inf. o nagrodzie artystycznej GTPS w dziedzinie literatury, za prozę, dla S.E-T.


  1. Szyłak Anna [oprac.]: Kronika życia kulturalnego Wybrzeża Gdańskiego 1994-1995 : Literatura i książka : 1995 maj 31 [nota] // Gdański Rocznik Kulturalny. - Nr 17 (1997), s. 230
    * Nota o wręczeniu nagród wojewody gdańskiego w dziedzinie kultury. S.E-T. otrzymał nagrodę w kategorii prozy za powieść "Łowca orchidei".


  1. Landowski Grzegorz, Pawlak Antoni: Artyści w skansenie [artykuł] // [Trzydzieści] 30 Dni. - 2000, nr 4, s. 74-77
    * O pomyśle S.E-T. przeznaczenia ciągu starych checzy rybackich w Jelitkowie na pracownie dla malarzy i pisarzy i stworzenia tam dzielnicy artystycznej. Także inf. o utworzonym w tym celu, z inicjatywy S.E-T., stowarzyszeniu "Maszoperia" oraz nota biograficzna S.E-T.


  1. Kronika Wrocławskiego Oddziału Stowarzyszenia Pisarzy Polskich 1999 [nota] // Pomosty (Wrocław). - T. 4/5 (2000/2001), s. 219
    * Nota o promocji powieści "Kundel" we Wrocławiu 5.03.1999.


  1. Mendelson Mścisław: Dramatis personae z komentarzem [nota] // Migotania, Przejaśnienia. - 2002, czerwiec, s. 16
    * Nota biograficzna S.E-T., nieco żartobliwa, w gazecie wydanej z okazji opublikowania wyboru wierszy Z. Joachimiaka "Migotania, przejaśnienia, czerwone tunele" i tzw. Nocy Poetów zorganizowanej przez Z.J. w Gdańsku w czerwcu 2002.


  1. Krupa Iza [oprac.]: Z biegiem dni... [nota] // Pogranicza. - 2003, nr 1, s. 129-137
    * M.in. nota o spotkaniu autorskim zorganizowanym w Piwnicy przy Krypcie w Szczecinie w styczniu 2003.


  1. Huelle Paweł: Bujna Ewelina, czyli ulica Sobótki [artykuł] // [Trzydzieści] 30 Dni. - 2009, nr 2, s. 56-59
    * Fragment na s. 58 dot. S.E-T.: "Na rogu Grunwaldzkiej i Jaśkowej Doliny często za to spotykał mnie Stanisław Esden-Tempski, który mieszkał wówczas przy Konopnickiej. Zawsze atakował mnie od pierwszego zdania, twierdząc, że nie rozumiem tego miasta. I że nie powinienem o nim pisać. Staliśmy na chodniku - on krzyczał, ja nawet nie usiłowałem się tłumaczyć".


  1. OKI: Wieczór autorski Stanisława Esden-Tempskiego w Galerii Delfiny. - 2016 https://kurier365.pl/kultura/24789-wieczór-autorski-stanisława-esden-tempskiego-w-galerii-delfiny.html
    * Zapowiedź wieczoru autorskiego S.E-T w Galerii Delfiny na warszawskim Powiślu (ul. Smulikowskiego 10), 3.10.2016. Prowadzenie red. Jan Pawlicki. Zaproszeni goście: Krzysztof Zanussi, Bożena Ptak.


Opracowania poszczególnych utworów



  1. A przecież umarłem
    Bigoszewska Maria: [Recenzja] // Kultura (Warszawa). - 1989, nr 40, s. 4

  1. A przecież umarłem
    Szturc Włodzimierz: Wokół wierszy Stanisława Esdena-Tempskiego [recenzja] // Nowe Książki. - 1989, nr 11, s. 60-61

  1. A przecież umarłem
    Janko Anna: Metafora szczura przestała wystarczać [recenzja] // Odra. - 1990, nr 2 s. 96-97

  1. Człowiek który udawał psa
    Czyż Jolanta: Stanisław Esden-Tempski znany jest... : [recenzja] // Dziennik Bałtycki. - 1980, nr 157, s. 3
    * Artykuł bez tytułu, jako tytuł przyjęto incipit.


  1. Człowiek który udawał psa
    Starosta Ewa: Niepowodzenie [recenzja] // Fakty. - 1980, nr 35, s. 7

  1. Człowiek który udawał psa
    Ćwik Stanisław: [nota] // Walka Młodych. - 1980, nr 42, s. 21

  1. Człowiek który udawał psa
    Obarski Marek: Próba samobójcza [recenzja] // Nowy Wyraz. - 1981, nr 2, s. 113

  1. Człowiek który udawał psa
    Orski Mieczysław: Człowiek który udawał psa [nota] // Odra. - 1981, nr 10, s. 93

  1. Człowiek który udawał psa
    Orski Mieczysław: Rytuały reedukacji [recenzja] // Odra. - 1983, nr 11, s. 50-52
    * M.in. o "Człowieku..."


  1. Człowiek który udawał psa
    Orski Mieczysław. Rytuały reedukacji // W: Orski Mieczysław. Kontestator wśród narodowych znaków. - Wrocław : Wydaw. Dolnośląskie, 1989. - S. 122-133
    * Dat.: 1981.
    * Szkic poświęcony trzem książkom wydanym ok. 1980 r., w których bunt bohatera przeciw zastanej rzeczywistości odbywa się w scenerii marginesu społecznego - "Ucieczka do nieba" J. Komoliki, "Szepty" Z. Krupy i "Człowiek..." S.E-T.


  1. Człowiek, który udawał psa
    Starosta Ewa: [Recenzja] [recenzja] // Fakty. - 1980, nr 35, s. 7

  1. Człowiek, który udawał psa
    Urbański Andrzej: [Artykuł] // Almanach Literacki Iskier. - 1989, nr 5, s. 79-86

  1. Drwiący Bóg podróży
    Matuszewski Ryszard: Literatura polska. Poezja // Rocznik Literacki 1981 [wyd. 1986], s. 32
    * W przeglądzie książek poetyckich wydanych w 1981 jedno zdanie o tomiku W.J.Z.


  1. Ja, Szczur [wiersz]
    Adamiec Marek: Szczur w labiryncie [szkic] // Punkt. - Nr 9 (1980), s. 141-148
    * Dot. wiersza "Ja, Szczur".


  1. Kundel
    Bratkowski Piotr: Być kundlem [recenzja] // Gazeta Wyborcza. - 1999, dod. Książki. Gazeta, nr 3, s. 3

  1. Kundel
    Masłoń Krzysztof: [Recenzja] [recenzja] // Magazyn Literacki. - 1999, nr 4, s. 3-4
    * Z notą i fot.


  1. Kundel
    Mentzel Zbigniew: W piwnicznej izbie [recenzja] // Tygodnik Powszechny. - 1999, nr 15, s. 16
    * Polem.: Gondowicz Jan: List z piwnicznej izby // Tygodnik Powszechny. - 1999, nr 16, s. 16
    Odp.: Mentzel Zbigniew: Goethe górą, czyli mężczyźni pięćdziesięcioletni // Tygodnik Powszechny. - 1999, nr 1, s. 16
    Repolem.: Gondowicz Jan: List z psiej budy // Tygodnik Powszechny. - 1999, nr 21, s. 14 [z odp. Z.M.].


  1. Kundel
    Mergler Lech: [Recenzja] [recenzja] // Megaron Kurier Czytelniczy. - 1999, nr 54, s. 22

  1. Kundel
    Nawój Ewa: Pieskie życie [recenzja] // Nowe Książki. - 1999, nr 5, s. 52-53

  1. Kundel
    Orski Mieczysław: Powieść z "literackiego trójkąta" [recenzja] // Przegląd Powszechny. - 1999, nr 5, s. 237-239

  1. Kundel
    Szaruga Leszek: Mój sąsiad Obcy [recenzja] // Charaktery. - 1999, nr 8, s. 34-35

  1. Kundel
    Ubertowska Aleksandra: Bardzo gdańska biografia? // Pomerania. - 1999, nr 7-8, s. 103-104

  1. Między Sierpniem a młotem
    Kaczyński Andrzej: Między sierpniem a... [recenzja] // Kultura Niezależna. - Nr 45 (1988), nr z XI, s. 124-130
    * Podpisane: Leon Bober.
    * Czasopismo Kultura Niezależna ukazywało się poza cenzurą.


  1. Między Sierpniem a młotem
    Perzyna Łukasz: Postulat 22 [recenzja] // Nurt : pismo Niezależnego Zrzeszenia Studentów (Warszawa). - Nr 12 (1989), s. 23-24
    * Podpisane: Krzysztof Bauer.
    * Pismo Nurt ukazywało się poza cenzurą.


  1. Między Sierpniem a młotem
    Gulda Przemysław: Trochę faktów, dużo więcej fantazji i groteski : spotkanie ze Stanisławem Esdenem-Tempskim // Gazeta Wyborcza. - 2005, nr 274, dod. Trójmiasto, nr z dn. 25.11., s. 9

  1. Między Sierpniem a młotem
    Gulda Przemysław: Trochę faktów, dużo więcej fantazji i groteski : spotkanie ze Stanisławem Esdenem-Tempskim // Gazeta Wyborcza. - 2005, nr 274, dod. Trójmiasto, nr z 25.11, s. 9
    * Podpisane: PG.


  1. Szmaciane lata
    Derdowski Krzysztof: Gnicie [recenzja] // Fakty. - 1986, nr 34, s. 10

  1. Szmaciane lata
    Konczalska Maria: [recenzja] // Nowości. - 1986, nr 211, s. 3
    * Podpisane: (mak).


  1. Szmaciane lata
    Kuczkowski Krzysztof: "Jego serce cierpi najszczerzej" [recenzja] // Nowe Książki. - 1986, nr 11, s. 101-102

  1. Szmaciane lata
    Lebioda Dariusz: Nadrealizm metaforyczny : dwugłos o Esdenie-Tempskim [recenzja] // Radar. - 1987, nr 4, s. 20
    * Drugim tekstem zamieszczonym w Radarze pod wspólnym tytułem "Dwugłos o Esdenie-Tempskim" jest rec. A. Ogrodowczyka (zob.).


  1. Szmaciane lata
    Ogrodowczyk Andrzej: Ja - zwierzę [recenzja] // Radar. - 1987, nr 4, s. 20
    * Drugim tekstem zamieszczonym w Radarze pod wspólnym tytułem "Dwugłos o Esdenie-Tempskim" jest rec. D. Lebiody (zob.).


  1. Szmaciane lata
    Kazuń Bronisław: [recenzja] // Poezja. - 1988, nr 7, s. 101-103

  1. Ten stary przebój Beatlesów nigdy nie będzie kobietą
    Topp Ludwika: Siedem wariacji na temat śmierci : (o gdańskich arkuszach poetyckich) [szkic] // Punkt. - Nr 2 (1978), s. 66-80
    * Fragment dot. arkusza S.E-T. pt. Hibernacja na s. 73-75.


  1. Wieczorem [wiersz]
    Rosiek Stanisław. Zasłona słów : wprowadzenie do lektury wiersza [analiza wiersza] // W: W stronę wiersza : interpretacje poezji najnowszej / red., wstęp i oprac. Ludwika Topp. - Warszawa : MAW, 1984. - S. 104-137
    * Dat.: (początek VIII 1980, początek III 1981).
    * Nota o autorze na s. 312-313. Tam informacje o ukończonym dramacie S.E-T. "Siostra z miłą sierścią albo choroba wolności" oraz pracy nad tomem opowiadań "Umowa o zejście ze wzgórza" i zbiorem wierszy "Raptularz snajpera". Żadne publikowane później utwory autora nie nosiły takich tytułów.


  1. Wpędzony do raju
    Nowicki Krzysztof: Sezon poezji // Fakty. - 1982, nr 10, s. 9, 15
    * Autor dokonuje rocznego przeglądu poetyckiej produkcji wydawniczej Wydaw. Morskiego. Poszczególnym tomikom poświęca po kilka zdań - L.M. Jakób, S. Filipowicz, A. Pawlak, K. Lars, S.E-T., W. Banach, H. Raszka) lub ogranicza się do wzmianek (M. Kalota-Szymańska, J. Afanasjew).


  1. Wpędzony do raju
    Ogrodowczyk Andrzej: [Recenzja] // Radar. - 1982, nr 26, s. 19

  1. Wpędzony do raju
    Starosta Ewa: Fizjologia metafizyczna [recenzja] // Fakty. - 1982, nr 26, s. 7

  1. Wytrwale rozwijam swe złe skłonności
    Dybel Paweł: Poeta - Szczur [recenzja] // Literatura. - 1979, nr 47
    * Polem.: Yoph-Żabiński Marian: Ogon złej poezji // Literatura. - 1980, nr 5, s. 14.
    Odp.: Dybel P.: pióropusz złych argumentów // Literatura. - 1980, nr 5, s. 14.


  1. Wytrwale rozwijam swe złe skłonności
    Budzińska Bożena: [recenzja] // Integracje. - Nr 10 (1980), s. 92-93

  1. Wytrwale rozwijam swe złe skłonności
    Mrozowska Aldona: Ich czas [szkic] // Bibliotekarz Gdański i Elbląski. - 1980, z. 1/2, s. 5-17
    * Artykuł przeglądowy dot. twórczości 13 młodych poetów Wybrzeża, niedawno debiutujących tomikami poetyckimi. Autorka syntetycznie przedstawia "diagnozę egzystencji" poszczególnych poetów, poświęcając każdemu twórcy kilkanascie zdań. O tomiku S.E-T. - na s. 8-9.


  1. Wytrwale rozwijam swe złe skłonności
    Pieńkosz Konstanty: Oczy twoich udręk [szkic] // Nowy Wyraz. - 1980, nr 3, s. 25-30

  1. Wytrwale rozwijam swe złe skłonności
    Skutnik Tadeusz: [recenzja] // Odra. - 1980, nr 6, s. 100-101

  1. Wytrwale rozwijam swe złe skłonności
    Waśkiewicz Andrzej K.: [recenzja] // Życie Literackie. - 1980, nr 15, s. 10

  1. Wytrwale rozwijam swe złe skłonności
    Yoph-Żabiński Marian // Literatura. - 1980, nr 5, s. 14
    * Polem z: Dybel Paweł // Literatura. - 1979, nr 47.
    Odp.: Dybel Paweł // Literatura. - 1980, nr 5, s. 14.


  1. Wytrwale rozwijam swe złe skłonności
    Starosta Ewa: Wnuczęta szatana [recenzja] // Fakty. - 1981, nr 22, s. 7
    * Omówienie dwóch tomów wierszy: S.E-T. "Wytrwale rozwijam swe złe skłonności" i G. Musiała - "Kosmopolites".


  1. Wytrwale rozwijam swe złe skłonności
    Zieliński Marek: Zabawa w dorosłych [recenzja] // Nowe Książki. - 1981, nr 2, s. 83
    * Omówienie 8 tomików poezji, m.in. S.E-T.


  1. Łowca orchidei
    Chojecki Andrzej: Dwie powieści w jednej [recenzja] // Tytuł. - 1994, nr 4, s. 161-164

  1. Łowca orchidei
    Czermińska Małgorzata: Z Wejherowa do Chicago [recenzja] // Tytuł. - 1994, nr 4, s. 156-160
    * Sprost. zawierające nazwisko autorki tekstu w: Tytuł. - 1995, nr 2


  1. Łowca orchidei
    Marzec Alicja: Lektury na weekend [nota] // Dziennik Bałtycki. - 1994, nr 293 (17-18.12), s. 4

  1. Łowca orchidei
    Adamiec Marek: [Recenzja] [recenzja] // Życie Warszawy. - 1995, dod. Ex Libris, nr 79, s. 18

  1. Łowca orchidei
    Radzikowska Adela: Ameryka raz jeszcze [recenzja] // Wiadomości Kulturalne. - 1995, nr 6, s. 20

  1. Łowca orchidei
    Sikorska Małgorzata: Łowca czytelników [recenzja] // Pomerania. - 1995, nr 2, s. 37-38

  1. Łowca orchidei
    Sułkowski Witold: Polak widzi pod podzewką [recenzja] // [Dwa] 2 B (Chicago). - 1995, nr 5/6, s. 105

  1. Łowca orchidei
    Orski Mieczysław: Wiwisekcja [recenzja] // Przegląd Powszechny. - 1996, nr 1, s. 109-112

  1. Łowca orchidei
    Winnicki Krzysztof: Imigrant wpędzony do raju [recenzja] // Przegląd Polski = Polish Review. - 1996, nr z 2.05., s. 6




UTWORY POŒWIĘCONE PISARZOWI



  1. Ziemnicki Waldemar J.: Niedzielne przedpołudnie (Zenkowi Pałusce, Tolkowi Tempskiemu, Wiktorkowi Krzyżtoporskiemu) [wiersz] // W: Ziemnicki Waldemar J. Skreślony. - Gdańsk : Wydaw. Morskie, 1979. - S. 44-45

Informacje inne



O Stanisławie Esdenie-Tempskim
● "25 XI 1979. Drogi Zbyszku, Przeczytałem w Literaturze recenzję z tomiku Stanisława Esden-Tempskiego »Wytrwale rozwijam swe złe skłonności« - i zainteresowało mnie to, bo od dawna badam problem szczura w naszej liryce współczesnej (...) Nie mogę znaleźć w warszawskich księgarniach tego tomiku, wydanego przez Wyd. Morskie - może mógłbyś mi pomóc? I - może masz jakieś wiadomości o autorze (wiek itd.)? Wreszcie - czy go znasz, co o nim sądzisz? Przepraszam, że Ci tym zawracam głowę, ale chciałbym uzupełnić swoje notatki o problemie szczura. (...) Wiktor

Gdańsk, 9 XII 79 r. "Esdena znam od lat. Jest od strony ojca ze starej, ponoć hrabiowskiej rodziny kaszubskiej, która nie zgermanizowała się w szkole słupskich junkrów. Matka - z Wileńszczyzny (...) Jest wybitnie inteligentny i o dużej samoświadomości. Ostatnio skończył sztukę teatralną. Ja zaś recenzowałem dla Wydaw. Morskiego jego tomik prozy, bardzo ciekawej. Coś w rodzaju dziennika duszy 20-letniego przewrażliwionego nieudacznika. W sumie to jest jeden z tych biesów, którzy tworzą kulturę białego człowieka w XX wieku. Jego bluźnierczość i nirwaniczność przeraża mnie, choć chłopak ma dobre intencje".
[Wiktor Woroszylski, Zbigniew Żakiewicz : "Losy noszą nas różnymi drogami" : listy 1969-1996. - Warszawa : Towarzystwo "Więź", 2020. - S. 110-112]

O twórczości Stanisława Esdena-Tempskiego
● "Świat jest substancją mroczną i tragiczną. Dominuje tu, podobnie jak u Grochowiaka, ciało, mięso - jedzone, rozkładające się. Naturalizm, fizjologia, turpizm - wszystko daje się przywołać. Czy i nihilzm - to już kwestia bardziej złożona, choć w tej rozpaczliwie bluźnierczej poezji nadziei jest niewiele".
[Piotr Kuncewicz. Leksykon polskich pisarzy wspołczesnych. - T.1, A-M. - Warszawa, 1995. - S. 214]

● "Zawsze uwodził mnie wściekły barok jego wierszy. Obrazy rozpryskujące się jak szyby samochodu w czasie kraksy. Jego szczurze wiersze z wczesnego okresu twórczości nie tylko wyrażały obcość poety wobec świata, ale napędzały rytm języka, popychając podmiot do poetyckiej jazdy bez trzymanki wprost ku betonowej ścianie rzeczywistości. Teraz wiersze dojrzałego poety pisane językiem wyważonym i refleksyjnym ukazują determinację, by się nie zmienić, by nadal walczyć z kłamstwem i obłudą tego Babylonu, który poeta opisuje wciąż za pomocą paradoksu i ironii".
[Daniel Bourne, Professor of English The College of Wooster (Ohio, USA), Editor, Artful Dodge]

Ten stary przebój Beatlesów nigdy nie będzie kobietą (1976)
● "To co w poezj prezentowanej w tym arkuszu najbardziej mnie pociąga, to przede wszystkim jej ogromna siła witalna, bogactwo i różnorodność materii słownej".
[Marek Bieńkowski. Wstęp // W: Esden-Tempski Stanisław. Ten stary przebój Beatlesów nigdy nie będzie kobietą. - Gdańsk, 1976]

Wytrwale rozwijam swe skłonności (1978)
"Zapewne jest to poezja wyobcowania odczuwanego na kilku poziomach ludzkiej tożsamości podmiotu. Dlatego z tych słów bije zgroza trudna do wypowiedzenia, nastrój zaś pozostaje głęboko przerażający. Przypomina się Rafał Wojaczek, lecz podobieństwa nie sięga - i na szczęście - zbyt głęboko, nie potwierdza się w strukturze wiersza. (...)
Dawno nie czytałem tak przerażających dystychów. (...) Ten rodzaj buntu, jaki prezentuje Stanisław Esden-Tempski zna już literatura od czasu Blake a, pisał o tym Albert Camus. Buntujący się zwycięża zło - podwojeniem zła. Ten krzyk rozpaczy zna dobrze także polska poezja. Borowski, Wojaczek... Często kryje on okaleczoną niewinność człowieka". [Konstanty Pieńkosz: Oczy twoich udręk // Nowy Wyraz. - 1980, nr 3, s. 25-30]

A przecież umarłem (1988)
● "Trzeba dać się unieść tej wartkiej fali, temu wodospadowi na pozór przygodnych słów, aby docenić S.E-T. Świat jest w nich nie tylko chyba nawet rozkawałkowany, ile raczej zjawiający się i znikający tak tylko, jak - i o ile - pojawia się w przeżyciach, w emocjach, a także w faktach, w wydarzeniach, w biegu czyjegoś życia. Dzieje się naprawdę tylko to, co skutkuje: Esden-Tempskiego interesuje wyłącznie rzeczywistość w jej skutkach, stara się być ich obiektywnym kronikarzem i ich głównym świadkiem".
[Sergiusz-Sterna Wachowiak, tekst zamieszczony na skrzydełku książki S.E-T. "A przecież umarłem"]

Łowca orchidei (1994)
● "Atrakcyjność tej książki polega, jak sądzę, na spleceniu jej z paru odmiennych nurtów. (...) Oś główną stanowią dzieje Sławka Balda, którego autor ulepił po części z materii autobiograficznej (...) W tle »Łowcy orchidei« mieści się wątek, który gdyby był szerzej rozbudowany, dałby powieść polityczną od sierpniowego strajku w Stoczni Gdańskiej poprzez stan wojenny, aż po wybory czerwca 89. Powieść znakomicie ironizującą, bez sentymentalizmów i patosu, ale oddającą też żarliwość tamtych lat. Dalej mieści się też w książce Esdena powieść środowiskowa, obejmująca migawki z życia cyganerii studenckiej i artystycznej lat siedemdziesiątych w Gdańsku oraz obszerny obraz życia Polaków w Ameryce - i nie tylko Polaków. Jest tam obraz życia innych emigranckich społeczności Taki ironiczny obraz amerykańskiego Eldorado znany jest ostatnio z dramatów Głowackiego (...). Myślę, że powieść Esdena przynosi materiał znacznie obszerniejszy i bardziej zróżnicowany »Łowca orchidei« nie jest jednak podporządkowany modelowi powieści środowiskowej czy tak zwanego epickiego fresku. Chwilami przypomina raczej powieść łotrzykowską, która w szeregu epizodów przedstawia wędrówkę i przygody młodzieńca poszukującego szczęścia w świecie. Mimo takiej formuły książka przynosi mnóstwo obserwacji drapieżnych i przenikliwych, a jednocześnie zabarwionych cienką ironią i specyficznym rodzajem komizmu. Te cztery nurty nazwane tu w uproszczeniu romansem, historią powołania pisarskiego, powieścią środowiskową i powieścią polityczną są jeszcze splecione z nurtem historycznym. Sławek Bald miał przodka imieniem Szymon, którego awanturnicze dzieje obejmowały między innymi uczestnictwo w Gorączce Złota na obu amerykańskich kontynentach. Przeszłość w powieści Tempskiego spięta jest z teraźniejszością pomysłem właściwym dla sagi rodzinnej (poszukiwanie genealogii) i włączona w rozwinięty autotematyczny wątek opowieści o pisarzu. Sławek bowiem poszukuje pamiętnika, który jego antenat napisał i opublikował w Londynie. (...) Zestawienie planu współczesnego i historycznego służy nadaniu »Łowcy orchidei« jeszcze jednego wymiaru: jakby baśniowo-mitycznego, ponieważ pomiędzy losami obu Baldów zarysowują się zdumiewające paralele (...)
»Łowca orchidei« jest opowieścią o dzielności. O dzielności w staroświeckim sensie tego słowa, kiedy oznaczało ono walkę z przeciwnościami losu, niepopadanie w mazgajstwo, zachowywanie pewnego poziomu poczucia własnej godności, a zarazem zdolność do autoironii Przesłanie polega także na tym, że pisarz chce opowiedzieć jakąś historię, zaciekawić czytelnika, zabawić go i wzruszyć. Esden-Tempski nie obawia się powrotu do bardzo starego, tradycyjnego powołania powieściopisarza jako opowiadacza historii. (...) Bardzo istotną rolę odgrywa także wybór tonacji stylistycznej. Polega ona na posługiwaniu się poetycką metaforą, żywą, śmiał i dowcipną na przemian z prozaizmami, a niekiedy nawet wulgaryzmami języka potocznego. Tempski ma świetny słuch językowy (...). Cechuje go także poczucie humoru i dar obserwacji, przenikliwość i umiejętność lapidarnego pointowania. Niestety czasami ponosi go poetycki temperament i pojawia się trochę za dużo »metaforycznych smaczków«".
[Małgorzata Czermińska: Z Wejherowa do Chicago // Tytuł. - 1994, nr 4, s. 156-158]

● "»Łowca orchidei« jest powieścią postmodernistyczną. Generalnie w estetyce postmodernizmu bardziej idzie o to, jak opowiedzieć, niż co opowiedzieć. Pisarz zajmuje się samym procesem tworzenia i chce go nam przekonywująco przedstawić. Od razu dowiemy się, że bohater jest pisarzem i że ma kłopoty z tożsamością. Zmiana osobowości będzie się nakładała na przemiany fikcji w prawdę powieściową i odwrotnie. (...) Esden-Tempski w krótkim posłowiu odautorskim podważa przedstawioną prawdę, której notabene stworzył świetna iluzję, tak jak przedtem bohater podważył prawdę wspomnień swego pradziadka, informując, iż sam je wymyślił. Zdaje się, że w tym przypadku dobrze pasowałby termin Jerzego Kosińskiego: biofikcja.
Powieść w powieści to jeden z nieodzownych chwytów postmodernizmu, ale do tego koniecznie muszą dojść stylizacje, aluzje literackie, cytaty i pastisze, by czytelnik wiedział, że czyta powieść, która sama rozprawia się ze swą historią, to znaczy z historią literatury (...)
Wyraźna jest wielogatunkowość (można tu dostrzec cechy powieści pikarejskiej, kryminalnej, edukacyjnej), wielopoziomowość i wielostylowość: poszczególne rozdziały starają się odwoływać do jakichś osobnych konwencji, przywołują jakąś część literatury, na przykład. "Lot nad kukułczym gniazdem", "Baśnie tysiąca i jednej nocy". Notabene ta postmodernistyczna cecha utworu Esdena-Tempskiego jest bodajże najsłabszą jego stroną, bowiem owe stylizacje nie są pogłębione, nie wchodzą w materię poszczególnych rozdziałów, lekko tylko zaznaczając odwołania.
Całość składa się ze stu rozdziałów opowieści, co przypomina różne barokowe centurie no i przede wszystkim "Dekamerona". Style są etapami wędrówki bohatera, który - by nie ulec całkowitemu rozproszeniu - musi dobierać jakiś modus vivendi, musi wpisać się w jakąś (czyjąś) opowieść, albo sam ją snuć.
I to jest centrum tego utworu: opowieść. Zdaje się, że jest ona wyrazem sporów z postmodernizmem, autor stosuje konwencje tej estetyki, ale tak naprawdę to interesuje go coś innego niż postmodernizm. Wyraźna jest w "»Łowcy orchidei« wiara w to, że opowieść potrafi ocalić życie, zdolna jest przywrócić mu sens i godność. Jest tak, jakby autor zmagał się z problemami: jak pisać po postmodernizmie? Zwykłe powroty nie są możliwe ponieważ postmodernizm jest formacją, która ogarnęła nie tylko estetykę, ale poraziła totalnie myślenie całego pokolenia. Nadal jednak istnieje potrzeba przekazania swego doświadczenia i swoich myśli. Pozostała wiara w to, że opowieść uratuje się, ponieważ zawsze będą ludzie, mający coś do powiedzenia i zawsze znajdą się chętni do słuchania".
[Andrzej Chojecki: Dwie powieści w jednej // Tytuł. - 1994, nr 4, s. 161-164]

● "Akcja powieści toczy się przemiennie we współczesnym Chicago, gdzie Sławek Bald boryka się z trudami emigranckiej tułaczki, i XIX-wiecznej Nikaragui, miejscu niezwykłych przygód Sławkowego pradziada - Szymona. Losy Sławka Balda stają się pretekstem do ukazania głębokich przemian dokonujących się w mentalności młodych ludzi żyjących w czasach politycznych przełomów, klimatów towarzyszących powstawaniu najnowszej historii Polski. Mamy tu wielką politykę odbitą w krzywym zwierciadle, przedstawioną w anegdotycznych historyjkach. Sławek Bald, którego autor włączył w nurt tych wydarzeń, z nostalgią i rozrzewnieniem wspomina owe klimaty, będąc już na emigracji, pośród takich jak on, na przymusowej lub świadomie wybranej tułaczce poza krajem rodzinnym. (...) Książka, mająca szansę wzruszyć nie tylko polskich czytelników, wszak promowana była również w Chicago, przybliża znakomicie nasz region, oddaje kaszubską mentalność. Sławek Bald i jego pradziad Szymon to typowi Kaszubi, dumni i odważni, zawzięci i dobroduszni, potrafiący przyznać się do słabości, ale nie do przegranej. Żyją najprawdziwiej na kartach powieści, uczą nas i bawią, prowokują do zastanowienia się nad istotą ludzkich pragnień, trudem każdej zdobytej wiedzy, potrzebą miłości".
[Małgorzata Sikorska: Łowca Czytelników // Pomerania. - 1995, nr 2, s. 37-38]

Do góry | Powrót do wyboru pisarza